Sonbaharla birlikte havaların soğumaya başlaması, okulların açılması ve kapalı yerlerde daha fazla vakit geçirilmesiyle teneffüs yolları enfeksiyonları daha sık görülmeye başlandı. Bir yandan da Covid-19 enfeksiyonu çeşitli varyantlarla tehdit olmaya devam ediyor. Birtakım kolay tedbirlerle hastalıklardan korunmak mümkün. Prof. Dr. Davet Büke, sonbaharı sağlıklı geçirmenizi sağlayacak 7 tesirli tedbiri anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Hem Covid-19 hem grip aşısı olmayı ihmal etmeyin!
Hem Covid-19’a karşı tekrar aşı dozları hem de mevsimsel gribe karşı aşılanma kıymetli. Bilhassa 60 yaş ve üzerindeki herkesin, 12 yaş ve sonrasında ise; kronik hastalığı (diyabet, hipertansiyon, KOAH, kalp, kanser vb) olanların, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananların, obezite hastalarının ve gebelerin Covid-19 tekrar doz aşısı ve mevsimsel grip aşılarının kesinlikle yapılması gerekiyor.
Kapalı ortamlarda maske takın!
Tüm kapalı ortamlarda maske kullanımına ihtimam gösterilmesinin çok değerli. Maske hem Covid-19’a hem de gribal enfeksiyonlara karşı korunmada kritik ehemmiyet taşıyor. Teneffüs yolu enfeksiyonları sadece Covid-19 ve gripten oluşmuyor. Sonbahar ve kış aylarında çok sayıda virüs ve bakteriler de bu tıp enfeksiyonlara neden olurlar ve bunların birçoklarına karşı korunmak için mevcut aşı yoktur. Başka mikroorganizmaların bulaşmasını önlemede de maske önemli manada kollayıcı özelliğe sahiptir. Tekrar açık ortamlarda dahi olunsa aralığın korunamadığı alanlar içerisinde risk faktörüne sahip şahıslar ile temas durumunda da maske kullanılmalıdır.
Beslenme, spor ve uykunuza dikkat edin!
Bağışıklık sisteminin güçlü olması, enfeksiyon hastalıklarına karşı korunmada büyük ehemmiyet taşıyor. Bu nedenle bağırsak flora yapısının korunması, nizamlı ve sağlıklı besinlerle beslenme, kâfi dinlenme ve günde en az 7 saat kaliteli uyku, tertipli antrenman yapma (haftada en az üç gün, en az yarım saat tempolu yürüme, yüzme vb) ve gerilimle başa çıkabilmeyi öğrenmek, bağışıklık sisteminin sistemli çalışmasında rol alan aşikâr başlı faktörlerdir.
Gelişigüzel antibiyotik almaktan kaçının!
Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılılıyor, fakat tabip tarafından gerekli görülürse kullanılması gerekiyor.
Hekime istişareden vitamin kullanmayın!
Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda tabibe danışılmadan vitamin kullanılması sıhhate yarar yerine ziyan verebilir. Vitamin ve mineral içeren ilaçlar, lakin kelam konusu vitamin ve mineraller kanda eksik olduğu saptandığında ya da aktif seviyelerde olmadıkları belirlendiğinde yerine konulursa tesirlidir. Bunun dışında teneffüs yolu enfeksiyonlarında, eksik ya da yetersiz değilken vitamin ya da minerallerin kullanımları ek katkı sağladıklarına ait kesin ve net bilgiler yoktur. Ayrıyeten kimi vitaminler ve mineraller bedende birikip toksik tesir gösterebilirler hatta organlara ziyan verebilirler.
‘Gücenir, üzülür’ kanısıyla öpmekten kaçının!
Virüsler çoğunlukla öksürük, hapşırık ve konuşma esnasında etrafa yayılan damlacıkların solunmasıyla bulaştığından soğuk algınlığı geçirmekte olan bireylerle yakın temasta bulunmamak gerekiyor. Karşımızdaki kişinin üzüleceği ya da darılabileceği üzere kanılarla öpüşmekten de kaçınmak çok kıymetli. Aksi taktirde virüsler teneffüs sistemi yoluyla yakın temasta kolay kolay bulaş imkanına sahip oluyor. Toplumsal arayı korumak ve virüsler kalabalıkta çok daha fazla yayılma imkanı bulduğundan kapalı ortamlardan uzak durmak, ortamı sık havalandırmak gerekiyor.
Ellerinizi sık yıkayın ve yüzünüze sürmeyin!
Bakterilerin bedene en kolay girme yollarından birini de ellerimiz oluşturuyor. Ellerin gerekli her durumda yıkanarak ya da dezenfektan kullanarak pak tutulması gerekiyor, gün içerisinde başta ağız ve gözler olmak üzere yüze mutlaka sürülmemeli. Bilhassa tuvalet kapıları, toplu taşıma araçlarında tutunma yerleri ile metro ve AVM’lerde yürüyen merdivenlerdeki tutunma yerlerine mümkünse kağıt peçete ile tutunmak ve çabucak akabinde kağıt peçeteyi çöpe atmakta yarar var. Çıplak elle tutuluyorsa da elleri en kısa vakitte temizlemek kural.
