Huzursuz bacak sendromunun bayanlarda erkeklere oranla daha çok görüldüğünü ve yaşla birlikte görülme sıklığının arttığını vurgulayan Nöroloji Uzmanı Uzm. Dr. Selda Özşahin, huzursuz bacak sendromunun (HBS), bilhassa istirahat devrinde ortaya çıkan bacaklarda uyuşma, yanma, iğnelenme, karıncalanma, ağrı ve şiddetli hareket ettirme isteği üzere yakınmalarla kendini gösterdiğini söyledi.
Yakınmaları çoklukla bacaklarının derinlerinde olan HBS hastaları, hareket ettirme gereksinimi, sürünme, karıncalanma, huzursuzluk, kramp girme, ürperme, çekilme, ağrılı olma, elektriklenme, gerilme, rahatsızlık ve kaşınma üzere şikayetler yaşadığını belirtti.
“HASTALAR KONFORSUZ BİR HAYAT YAŞAMAKTADIR”
Hastaların birçoklarının konforsuz bir hayat yaşadıklarını söyleyen Medicana Çamlıca Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Selda Özşahin, “Çok âlâ bilinen bir hastalık olmadığı için bu hastaların birçok bu hastalıkla birlikte konforsuz bir hayat yaşamaktadır. Yakınmalar çoklukla akşam saatlerinde ve bacaklarda ortaya çıkarken, hastalığın ilerleyen devirlerinde gün içinde de uzun vadeli oturma ve istirahat devirlerinde ortaya çıkabiliyor” dedi.
Özşahin, şöyle konuştu:
“Hastalıkta yakınmalar hareketle azalırken, çoklukla her iki bacağı etkilemekle birlikte az orandaki hastalarda tek taraflı de olabiliyor. Nadiren kollara, ellere ve bedenin öteki bölgelerine yayılan hastalığın bulgularının sıklıkla akşam ve gece saatlerinde ortaya çıkması, hastalarda önemli uyku bozukluklarına neden oluyor. Huzursuz bacak sendromu ekseriyetle ileri yaşlarda ortaya çıkan bir hastalık olmakla birlikte tüm yaşlarda da görülebiliyor. Bayanlarda erkeklere nazaran yaklaşık iki kat daha fazla görülüyor. Bilhassa çocuklardaki HBS’ye teşhis koymak güçtür. Çocuklar nadiren klasik HBS belirtilerini lisana getirirler, öbürleri ise artan ağrılardan kelam ederler. Bu çocukların birçoğu yerinde duramadıkları için yanlış olarak dikkat eksikliği ve hiperaktivite tanısı almaktadır.”
“GENELLİKLE AKŞAM SAATLERİNDE YA DA GECE KÖTÜLEŞİYOR”
Huzursuz bacak sendromunda teşhis konulabilmesi için birtakım kan testleri ve EMG tetkiki yapıldığını söz eden Dr. Özşahin, “Bacaklarda olağandışı duyularla birlikte şiddetli hareket ettirme isteği olması, bulguların oturma ve yatma üzere istirahat durumlarında ortaya çıkması, hareket ettirmekle bulguların büsbütün ya da kısmen düzelmesi, bulguların çoklukla akşam saatlerinde ya da gece berbatlaşması üzere makul bir özelliği olmalıdır” dedi.
“ALKOL VE SİGARA BULGULARI KÖTÜLEŞTİRDİĞİ UNUTULMAMALI”
Hastaların büyük bir kısmında huzursuz bacak sendromunun nedeninin tam olarak bulunamadığını söz eden Özşahin, “Nedeni bilinmeyen bu tip hastalara primer huzursuz bacak sendromu ismi verilmektedir. Fakat bu hastaların ailelerinde benzeri hastalar olup olmadığı araştırılmalıdır” sözlerini kullandı.
Özşahin, şöyle devam etti:
“Özellikle erken yaşta (40 yaşından önce) başlayan bireylerde genetik geçiş daha yüksek orandadır. Nedeni saptanamayan huzursuz bacak sendromu hastaların yaklaşık yarısında genetik geçiş olabilmektedir. Bugün en çok kabul edilen görüşe nazaran huzursuz bacak sendromu beyinde dopamin isimli hususun kimi özel bölgelerde azalması sonucu gelişmektedir.
Huzursuz bacak sendromuna neden olabilecek durumlar şunlardır; demir eksikliği (en değerli göstergesi ferritin düşüklüğü), ileri evre böbrek yetmezliği, şeker hastalığı, parkinson hastalığı, sonların değişik nedenlerle etkilenmesi (polinöropati), romatoid artrit, hamilelik. Bunların dışında birtakım bulantı, depresyon ve psikoz ilaçları ile kimi sara (fenitoin içerenler), soğuk algınlığı (antihistaminik içerenler), tansiyon ilaçları (nifedipin içerenler) huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebilirler. Bu nedenle huzursuz bacak sendromu olan hastalar bu küme ilaçları hekimine istişareden kullanmamalıdır. Ayrıyeten kafein, alkol ve sigaranın yeniden huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebileceği unutulmamalıdır.”
“HASTALARIN UYKU HİJYENİ KURALLARINA DİKKAT ETMESİ GEREKİR”
Hastalığın tedavisi hakkında da bilgi veren Özşahin, şunları söyledi:
“Huzursuz bacak sendromu tedavi edilebilir. İlaç tedavisine başlamadan evvel yapılabilecek birtakım rahatlatıcı hareketler ve tedbirler vardır. Birinci yapılması gereken hastanın kimi kolay uyku hijyeni kurallarına dikkat etmesi ve huzursuz bacak sendromu bulgularını kötüleştirebileceğini bildiğimiz alkol, sigara, kafein (çikolata, kafein içeren çay ve kahve gibi) hususlardan uzak durulmasıdır.
Ayrıca kan tetkiklerinde saptanan vitamin ve bilhassa ferritin (demir deposu) düşüklüğünün tamamlanması tedavide besbelli yol almamızı sağlayacaktır. Bütün bunların dışında hekiminizin vereceği bu hastalıkta tesirli kanıtlanmış tedaviler bu derin kabustan hastalarımızı uyandıracaktır.”
