Dünya Sıhhat Örgütü’nün (WHO) 2019 yılında yayınladığı Dünya Görme Raporu’na nazaran, global olarak en az 2,2 milyar insanın görme engelli (görme bozukluğu yahut kaybı) olduğu ve 1 milyardan fazla görme engelli insanın tedavi ile sıhhatine kavuşabileceği, başka 1 milyar insanın ise sıkıntısına şimdi müdahale bile edilmediği ortaya kondu.
Pandemiden sonra göz hastalıklarındaki artışa dikkat çeken Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Tülay Arıcı, pandemi sürecinin herkesi etkilediğini fakat çocuklardaki tesirinin okulların online olmasıyla birlikte farklı bir boyuta geldiğini söyledi.
“MİYOP HASTALIĞINDA ARTIŞ ”
Pandemi devrinde yalnızca çocukların değil erişkinlerin de çok olumsuz etkilendiğini lakin bilhassa çocukların konuta bağımlı hale geldiğini vurgulayan Op. Dr. Tülay Arıcı, “Eğitim online sürdürüldü ve bu süreç bir alışkanlık olarak maalesef sonrasında devam etti. Bunun çocuk göz sıhhatine tesirleri nasıl oldu diye sorarsanız miyop hastalığında epeyce artış görüldüğünü söyleyebiliriz. Dijital aygıtlara yakın çalışmak, onlara çok fazla bakıyor olmak miyop hastalığının yaygınlaşmasına neden oldu. Ayrıyeten kaymalar, saklı kaymalar, şaşılıklar da bu süreçten çok olumsuz etkilendi. Bir yere çok uzun mühlet dikkatli bakmak gözyaşının buharlaşmasına, buharlaşma da beğenilen kuruluğu ve buna bağlı yanma ve batma şikâyetlerine evirildi. Ayrıyeten çocuklarda göz kırpma refleksi üzere birtakım tiklerin oluşmasına da sebebiyet verdi” tabirlerini kullandı.
“ÇOCUKLAR NET GÖRMENİN NE OLDUĞUNUN TAM FARKINDA OLAMAYABİLİYOR”
Çocukların görme bozukluklarını fark edemeyebileceklerini bu yüzden ailelerin çok dikkatli olması gerektiğini söyleyen Op. Dr. Arıcı, hususla ilgili şöyle konuştu:
“Çocuklar net görmenin ne olduğunun tam farkında olamayabiliyor, herkesin kendisi üzere gördüğünü düşünüyor. Hasebiyle bu hastalarda gözleri kısarak bakma, baş ağrısı, göz ağrısı, çalışıyorken ya da boyama, çizim yapıyorken çocuğun çok çabuk sıkılıyor olması üzere belirtiler aile açısından birer ipucu olabilir. Aslında bir meseleye gerek olmadığını da belirtmek lazım. Bebeklikten itibaren çocuklarda muhakkak aralıklarla yapılan göz muayenesini çok önemsiyoruz. Şayet çocukta göz hastalığı varsa 3 ya da 6 ay üzere bizim gerekli gördüğümüz sıklıkta, hiçbir sorun yoksa da 1 yaşından başlayarak her yıl bir sefer dahi olsa da göz muayenesinin yapılmasını öneriyor ve çok önemsiyoruz. Kırma kusurları dediğimiz hipermetrop, astigmat, miyop hastalıklarının önüne geçmek çok mümkün değil. Yani bir çocukta doğumsal olarak yüksek hipermetrop varsa bunu önleyemeyiz. Yalnızca bununla ilgili biz tedavi şemasını belirleriz. Çocuğun yaşı, kırma kusurunun paha derecesi, çocukta şaşılık olup olmadığı, iki göz ortasında numara farklılıkları tedaviye erken başlamamız ya da biraz daha beklememiz konusunda bizi yönlendiriyor. Mesela çocukta şaşılık, iki göz ortasında kırma kusuru farkı varsa bunlar göz tembelliği riski oluşturduğu için çok erken periyotta çabucak tedaviye başlanması gerekiyor.
“HİÇ KULLANMASINLAR DEMİYORUZ”
Teknolojik aygıtların yalnızca çocukları değil yetişkinlerin de göz sıhhatini olabildiğince etkileyeceğini belirten Op. Dr. Arıcı, çocuklara ve yetişkinlere aşağıdaki tavsiyelerde bulundu:
“Daha evvel söylediğim üzere rutin denetimler çok değerli. Çocuk kendisinde bir sorun olduğunun farkında olmayabilir, sıkıntısını anlatamayabilir, bir sorunun varlığından haberdar dahi olmayabilir. Dijital aygıtlarla çocuğun temasını olabildiğince kısıtlamak gerekiyor. Bilgi çağındayız, teknoloji çağındayız, çocukların bilgiye ulaşması için bu aygıtların kullanımının da sağlanması gerekiyor. Biz hiç kullanmasınlar demiyoruz, olabildiğince geç bu aygıtlarla tanışsınlar diyoruz. Sonrasında da gün içinde 1-1,5 saati geçirmemeleri gerekir. Aslında erişkinler için de birtakım teklifler yapılması lazım. Örneğin, bütün günü bilgisayar başında geçiren bir bankacı, 30 dakikada bir bilgisayardan gözlerini ayırıp uzak bir noktaya 30 saniye bakıp, gözlerini biraz kapalı tutabilir. Bu hem gözün dinlenmesini sağlar hem de gözyaşının buharlaşması ve kuruluğu nedeniyle oluşabilecek rahatsızlıkların önüne geçer. Ayrıyeten netlik için ahenk yapan, göz kaslarımız var. Onların da biraz dinlenmesine yardımcı olabilir.”
“GÖZLERİMİN YORULDUĞUNU HİSSETTİĞİMDE TABLETİ BIRAKIP, ORTA VERİYORUM”
Rutin göz muayenesine gelen 6’ncı sınıf öğrencisi Mehmet Veysel Cet (11), gözlerinde rastgele bir rahatsızlık çıkmaması için makul kurallara uyduğunu söyledi. Cet, “Her gün bir saat ders çalışıyorum onun haricinde ödevlerimi yapıyorum. Akabinde yarım saat oyun oynuyorum. Derslerde tahtayı uygun görebiliyorum zira ikinci sırada oturuyorum. Gözleri bozuk arkadaşlarımın görebilmesi için öğretmenimiz onları ön sıraya alıyor. Gözlerimin yorulduğunu hissettiğimde tableti bırakıp, orta veriyorum. Elimi yüzümü yıkıyor ve yürüyüş yapıyorum. Arkadaşlarım da benim yaptığım üzere yapsın; tablet ya da bilgisayar oynadıktan sonra yürüyüşe çıksınlar” dedi.
