Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Cüneyd Anıl, trigliserid hakkında merak edilenleri cevapladı.
Trigliseridin kanda bulunan bir yağ çeşidi olduğunu söz eden Anıl, trigliserid seviyesinin 150 mg/dl’nin altında olmasının ülkü paha olarak kabul edildiğini söyleyerek “150-499 mg/dl ortası hafif artmış, 500-1000 mg/dl ortası orta derecede artmış, 1000 mg/dl’nin üzeri ise çok yüksek trigliserid kıymetini gösterir” dedi.
TRİGLİSERİD YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Trigliseridin hafif ve orta derecede yüksekliğinin genelde belirtisiz olacağına dikkat çeken Anıl, “Trigliseridin uzun mühlet yüksek seviyede kalması önemli sıhhat sıkıntılarına neden olur. Trigliserid yüksekliği; ciltte, ksantom ismi verilen küçük yağ birikimleri, karaciğer yağlanmasına bağlı karın ağrısı, uzun vadede kalbi besleyen damarlardaki daralma/tıkanma nedeniyle göğüs ağrısı, nefes darlığı, çarpıntı, beyne giden damarlardaki daralma nedeniyle çeşitli beden bölgelerinde uyuşukluk, hissizlik, güç kaybı, baş dönmesi, görmede bulanıklaşma, baş ağrısı, daha nadiren şuur bulanıklığı ve şuur kaybına neden olabilir. Çok yüksek trigliserid seviyesi, pankreas iltihabına (pankreatit) yol açarak karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma, iştah kaybı üzere belirtilere neden olabilir. Bu durum, hastane yatışı ile tedavi gerektiren acil bir durumdur” sözlerini kullandı.
TRİGLİSERİD YÜKSEKLİĞİ HANGİ HASTALIKLARA NEDEN OLUR?
Trigliserid yüksekliğinin kan damarlarının duvarında yağ depoları birikimi ile plak oluşumuna neden olabileceğine vurgu yapan Doç. Dr. Anıl, “Zamanla plak birikimleri büyüyerek, damarların daralmasına ve tıkanmasına yol açar. Trigliserid yüksekliğinde; kalp damarı tıkanıklığına bağlı kalp krizi (koroner arter hastalığı), beyin damarı tıkanıklığına bağlı inme-felç riski (serebrovasküler hastalık), kol ve bacakları besleyen damarlarda tıkanıklık (periferik arter hastalığı) riski artar. Bu hastalıkların riskini artıran diğer birçok faktör vardır. Yaş, ailede 50-60 yaşlarından evvel kalp damar hastalığı tanısı olması, erkek cinsiyet, sigara kullanmak, yüksek tansiyon, kilo fazlalığı, diyabet varlığı, gerilim, eşlik eden öteki hastalıklar ve kullanılan ilaçlar, bunlar ortasında sayılabilir. Ferdi kalp damar hastalığı riski, bütün bu faktörler dikkate alınarak tabip tarafından belirlenir. Buna uygun maksatlar belirlenerek tedbir, tedavi ve izlem planı yapılır” diye konuştu.
TRİGLİSERİD NASIL DÜŞER?
Anıl, trigliserid pahasını düşürmek için ömür biçimi değişikliği ve ilaç tedavisi olmak üzere iki temel sistem olduğunu tabir etti.
YAŞAM BİÇİMİ DEĞİŞİKLİĞİ
Yaşam usulünü sağlıklı tarafta değiştirmenin her türlü trigliserid yüksekliğinde uygulanması gerektiğini söyleyen Anıl, “Haftada 1-2 porsiyon yağlı balık tüketmek, alkolü sınırlamak ya da bırakmak, kilo fazlalığı varsa kilo vermek, sistemli antrenman, bilhassa tempolu yürüyüş usulü aerobik antrenmanlar yapmak trigliseridi düşürmede tesirlidir. Trigliserid yüksekliğinde tedavi hastanın risk durumu ve trigliserid seviyesine nazaran tabip tarafından belirlenir” dedi.
İLAÇ TEDAVİSİ
Birçok kolesterol düşürücü tedavinin, LDL kolesterolü ve trigliseridi düşürmeyi hedeflediğini söyleyen Anıl, her trigliserid yüksekliği için ilaç tedavisi gerekmediğini bildirdi. İlaç tedavisine başlanmasına doktor tarafından karar verilmesi gerektiğine dikkat çeken Anıl şunları söyledi:
“İlaç tedavisinde hastanın yaşı, aile hikayesi, eşlik eden sıhhat problemleri üzere faktörler dikkate alınır. Omega-3 balık yağı içeren eserler de trigliserid düşürmede kullanılabilir. İlaç tedavisi başlansa bile sağlıklı beslenme ve idman hiçbir vakit bırakılmamalıdır. Trigliserid yüksekliği tanısı konulup tedavi planlandığında belli bir müddet sonra kan yağlarının tekrar ölçümü planlanır ve bu müddet başlangıçta 6-8 haftadır. Tüm tedavinin idaresi, izleyen tabip tarafından yapılmalıdır.”
