Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2013 tarihindeki maden faciasının akabinde, hayatını kaybeden madenci ailelerinin avukatı olan Sercan Ortan, Bartın’da 41 madencinin vefatıyla sonuçlanan patlamayla ilgili evrakta da ailelerinin yanında oldu.
Aran, dün geldiği Bartın’da maden alanında incelemelerde bulundu ve faciaya ait soruşturmayla ilgili savcılıktan bilgi almaya çalıştı.
“GRİZU EN KÜÇÜK BİR KIVILCIMDA PATLAYAN BİR GAZDIR”
Soma ve Bartın’daki facianın ortak özelliklerini anlatan Ortan, şunları söyledi:
“Burada aslında olaya baktığımızda Soma ile çok fazla benzerlik gösteriyor. Bu durum maalesef, çok bir vakit olmamasına karşın, Soma’dan bugüne kadar çok fazla iş güvenliği ve emekçi sıhhati açısından maalesef hiçbir şeyin değişmediğini gözler önüne seriyor. Bu yorumu nasıl yapabiliyoruz? Olayın oluş formunun grizu olarak söz ediliyor. Yeniden dün alanda görüştüğümüz çalışanlar, kaza olduğunda grizunun 1,7 ölçüldüğünü söz ediyorlar. Grizu yani metan 4,5 ile 14 düzeyi ortasında en küçük bir kıvılcımda patlayan bir gazdır.
4,5’in altında ise önemli bir ateşin ortaya çıkması gerekir. 1,7 yanlışsız bir düzey ise, bu ölçüm aygıtları hakikat bilgi ölçüyorsa şayet bu durumlardan bahsediyoruz. Bu halde önemli bir yangının orada ortaya çıkması gerekir. Ya da metan gazının önemli bir yoğunluğunun olması gerekir. Buna dair savcılık rastgele bir açıklama yapmadığı için ya da TKİ, TTK ya da sendika rastgele bir açıklama yapmadığı için rastgele bir yanlışsız yorumlayabileceğimiz data maalesef yok.”
“ARAŞTIRMA YAPILMASINI CHP’Lİ VEKİLLER SÖYLEMİŞ”
“Sayıştay raporuna baktığımızda, eski 300 kotta ağır drenaj ve metanın olduğunu, buradaki çalışma risklerinin olumsuz olabileceğini tabir ediyor. Yeniden rapor işçi sayısının azlığından bahsediyor. Alev sızdırmaz gereçlerin eksik olduğundan bahsediyor. Soma’da da emsal bir durumla karşı karşıyaydık. Alev sızdırmaz gereçler yoktu, işçi sayısı yetersizdi ve bunun bir sonucu olarak da üretim zorlaması vardı. Yani Soma ile kıyasladığımızda burada da bir üretim zorlaması ile karşı karşıya olduğumuzu söyleyebilirim.”
Az emekçi ile çok fazla kömür çıkarma hırsıyla, gerekli tedbirler de göz gerisi edilerek bir çalışma sistemi oluşturulmuş. CHP’li vekiller tarafından buraya dair araştırma yapılmasına dair, Soma’da da olduğu üzere, kelam söylenmiş.”
“DURUM SOMA’DAN VAHİM”
Aran, Soma’daki katliamın yaşandığı madenin özel işletme olduğunu ve Soma’ya nazaran Bartın’daki durumun daha vahim olduğunu kaydederek, “Burada daha vahim bir tablo var, burası bir devlet işletmesi. Taşerona verilmemiş. Direkt kamu eliyle yürütülen bir kuruluş, fakat baktığımızda tam özel işletme mantığı ile yürütülen bir kurum. Siz alev sızdırmaz materyal kullanmazsanız, işçi sayısın yetersiz olduğu Sayıştay raporu ile size bildirilmesine karşın işçi sayısını artırmayıp, bilakis azaltırsanız, yıllar içerisinde aldığımız bilgiler, bunların azalmış olması ve eksi 300 kotta çalışma nizamına dair emekçi sıhhati ve iş güvenliği açısından rastgele bir şey yapmazsanız, bu türlü bir durumun ortaya çıkması kaçınılmaz sona götüren bir şey” diye konuştu.
“1,7 SON ÖLÇÜM HAKİKAT İSE PATLAMA OLDUĞU SÖYLENİYOR”
Aran, Bartın’daki yangına ait şu soruları gündeme getirdi:
“Toplanması gereken kanıtlar toplandı mı? İçeride sensörler vardır. Hayatını kaybeden ya da yaralı kurtulan çalışanların gaz maskeleri, el sensörleri vardır. Ya da ayrıca teknik aygıtları varsa, bunların hepsinin toplanması lazım ki bu sensörler ya da ferdi oksijen maskeleri çalışıyor muydu, çalışmıyor muydu? Bu sensörler yanlışsız data veriyor muydu, vermiyor muydu? Bu sensörlerin alarm düzeyleri nereye ayarlanmıştı, bunları görebilelim.
Soma’da olağan koşullarda metan gazı bağlamında alarm düzeylerinin 1-1,5 ortasında olması gerekirken, alarm düzeylerinin yükseltildiği durumla karşı karşıyaydık. Burada 1,5’ün üzerinde görüştüğümüz personeller sistemin alarm verdiğini yani tehlike var, elektriği kes. 1,5 düzeyinde elektriği otomatik olarak devre dışı bırakması lazım. Fakat 1,7’de son ölçüm yanlışsız bilgi ise patlama olduğu söyleniyor. Pekala bu durumu nasıl yorumlamalı ve algılamalıyız. 1,5’te elektrik kesildi mi? Bunların araştırılması lazım.”
Aran, Türkiye Barolar Birliği Lideri Erinç Sağkan’ın dün savcılarla görüşemediğini kaydederek, “Savcıların vazife yerinde olmamasını ya da bilgi vermemelerini… Ne üzere kanıtlar toplanıyor. Maalesef bilemiyoruz. Şayet kanıtlar toplanmazsa yeniden adaletsiz bir durum ortaya çıkacaktır” dedi.
ANKARA POLİSİ ÇIKIŞINA MÜSAADE VERMEDİ, ARACI BAĞLADI
Sercan Aran’ın aracı dün Ankara çıkışında durdurulmuş, evvel GBT yapılacağı söylenmiş daha sonra cam sineması nedeniyle aracı parka çekilmişti. Cezayı ödeyip aracını alan avukat Ortan, öğlenden sonra Amasra’ya hareket etmişti.
