Türkiye nüfusu 2021 yılına nazaran toplam 84.680.273 olup, 42.428.101 erkek ve 42.252.172 bayandan oluşmaktadır. Samsun’un nüfusu 2021 yılına nazaran 1.371.274’tür.
Samsun’un 17 ilçesi vardır.
Samsun’un ilçeleri: Alaçam, Atakum, Asarcık, Ayvacık, Bafra, Canik, Havza, Çarşamba, İlkadım, Ladik, Kavak, 19 Mayıs, Salıpazarı, Terme, Tekkeköy, Yakakent, Vezirköprü.
Alaçam
Alaçam, Samsun ilinin batıdan Yakakent, güneyden Vezirköprü, doğudan Bafra ilçeleri ve kuzeyden Karadeniz ile çevrili bir ilçesidir. İlçenin iktisadı genel olarak tarıma ve hayvancılığa dayanmaktadır. Bunun yanında balıkçılık da yapılmaktadır. Tarım eserlerinin başında tütün gelmektedir. Alaçam ilçesinin kıyı kısmında kum üzerinde yetişen bitkiler görülürken düzlük birtakım bölümlerde kamış bitkisinin var olduğu görülür. Kıyı bölümünde kavak, söğüt üzere yetişmesi kolay ağaçlar ve çınar görülür. Yüzölçümü 632 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 24.860’tır. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, 51,58% oy oranıyla MHP’nin adayı İlyas Acar olmuştur.
Atakum
Atakum, Samsun Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı bir merkez ilçedir. Atakum 43 yeni ilçe öngören yasa tasarısı kapsamında ilçe olmuştur.Samsun-Sinop karayolu üzerinde, kent merkezine 5 km aralıktan başlar. Atakent belde sonuna kadar geçen arayı kapsar. Balaç Köyü’nün geçmişte tarla olarak kullandığı yerler beldenin genel yerleşim alanını oluşturmuştur. Denizi sığdır ve geniş bir kumsala sahiptir. Yüzölçümü 354 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 238.702’dir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %47,06 oy oranıyla CHP’nin adayı Cemil Deveci olmuştur.
Asarcık
Asarcık, 1987 yılına kadar Kavak ilçesine bağlı olup, nüfusunun az olmasına karşın merkeze uzaklığı sebebiyle ilçe statüsüne girmiştir. Doğuda Çarşamba – Ayvacık ilçeleri, batıda Kavak ilçesi, kuzeyde Samsun merkez ilçe, güneyde de Ladik ve Amasya ili Taşova ilçesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 214 km², nüfusu 2020 yılına nazaran 16.706’dır. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %72,38 oy oranıyla MHP’nin adayı Şerif Kılavuz olmuştur.
Ayvacık
Ayvacık, ilçe merkezinde Yeşilırmak üzerine kurulmuş Suat Uğurlu Barajı Gölü ile iki kısma ayrılmıştır. İlçenin güneyinde, Erbaa yolu boyunca Hasan Uğurlu Barajı Gölü yeniden ilçeyi iki kesime ayırmaktadır. İlçede Türkiye’de Karadeniz iklimi özelikleri hakimdir. Her mevsim yağışlı, yazlar sıcak ve kışlar nispeten ılımandır. Ekseriyetle cephesel görülen yağışlar en çok Sonbahar ve Kış aylarında görülmektedir. Yüzölçümü 52,400 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 19.436’dır. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %73,47 oy oranıyla AKP’nin adayı Halil Kalaycı olmuştur.
Bafra
İlçe, Karadeniz’e 20 kilometre uzaklıkta, denizden yüksekliği yaklaşık 20 metre olan ve Kızılırmak’ın biriktirdiği birikinti ovası üzerinde kurulmuş bir yerleşim yeridir. Bafra Ovası tanınmış yerlerinden biridir. Yüzölçümü 175.000 hektar, nüfusu 2021 yılına nazaran 142.341’dir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %63,88 oy oranıyla AKP’nin adayı Hamit Kılıç olmuştur.
Canik
İlçe, Samsun’un Devgeriş Deresi’yle Mert Irmağı ortasında Karadeniz’den içeri yanlışsız uzanmış bir yerleşim yeridir. Cumhuriyet tarihinde 2009 yılına kadar belde olan Canik, 2009 yılında ilçe olmuştur. İlçenin en kıymetli özelliği; sanayi ve ticaret merkezi denilebilecek derecede ticari ve sanayi kuruluşları içinde barındırması ve bunların hatırı sayılır kısmının içinde olması ve Samsun’un iktisadına büyük katkı sağlamasıdır. Yüzölçümü 9.579 km², nüfusu 2020 yılına nazaran 101.253’tür. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %63,32 oy oranıyla AKP’nin adayı İbrahim Sandıkçı olmuştur.
Havza
Havza, Samsun’un Amasya’ya komşu olan bir ilçesidir. İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgelerini Karadeniz Bölgesi’ne bağlayan yolların kesişme bölgesinde bulunan ilçenin, Kuzeyinde Bafra, Güneyinde Suluova, Doğusunda Kavak, Batısında Vezirköprü, Güneybatısında Merzifon, Güneydoğusunda Ladik ilçeleri ile komşudur. Yüzölçümü 788 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 38.872’dir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %55,42 oy oranıyla AKP’nin adayı Sebahattin Özdemir olmuştur.
Çarşamba
Çarşamba, Samsun ilinin doğusunda yer alır. Batıda Tekkeköy, doğuda Terme, Güneyde Salıpazarı ve Ayvacık ilçeleriyle çevrilidir. İlçe merkezi Samsun’a 36 km uzaklıktadır. Yeşilırmak’ın Çarşamba Ovası’na çıktığı yer yakınında, ırmağın iki yakasında kurulmuş olan ilçe merkezinin ismidir. Yüzölçümü 70,818 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 140.439’dur. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %72,48 oy oranıyla AKP’nin adayı Halit Doğan olmuştur.
İlkadım
İlkadım, 1994 yılında, Samsun Büyükşehir Belediyesi kurulunca, ona bağlı bir alt kademe belediyesi olarak kurulmuştur. Lakin 2008 yılında bir kanunla Gazi ve Yeşilkent alt kademe belediyelerini de içine alarak Samsun’un 4 merkez ilçesinden biri olmuştur. Şu an Samsun’un ve Karadeniz Bölgesi’nin nüfus bakımından en büyük ve gelişmiş ilçesidir. 19 Mayıs 1919’da Atatürk, Samsun’a gelmesi ve bağımsızlığa giden birinci adımı burada atmasından ötürü ilçeye İlkadım ismi verilmiştir. Yüzölçümü 152,28 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 340.421’dir. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %50,88 oy oranıyla UYGUN Parti’nin adayı Necattin Demirtaş olmuştur.
Ladik
Ladik merkezinde kahvehaneleri ve dükkânların çevrelediği bir merkez bulunmaktadır. Kaymakamlık binası 1943 yılında yaşanan zelzeleyle yerle bir olmuştur. O vakitten bu vakte kadar eserler hala dikkat çekmektedir. Amasya vilayetine bağlı olan Ladik ilçesi 1925 yılında ise Samsun’a bağlanmıştır. Yüzölçümü 575 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 16.320’dir. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %61,29 oy oranıyla AKP’nin adayı Nurhan Yapan Özel olmuştur.
Kavak
İlçe merkezinin kuzeyinde kalan Kale Doruğu Höyüğü’nde 1942 yılında yapılan araştırmalarda MÖ 3500-2000 yıllarına ilişkin yapıtlara rastlanmıştır. Bu bilgilere nazaran Kavak, Erken Tunç Çağı’ndan bu yana bir yerleşim yeridir. Kale Doruğu Höyüğü’nde Erken Helenistik Periyot, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı periyotlarına ilişkin yapıtlara rastlanması ise bu yerin hem yerleşim özelliğini, hem de burada yerleşimin sürekliliğini göstermektedir. Kavak ilçe merkezi ve etrafı epeyce dalgalı bir topoğrafyaya sahiptir. Arazi yerleşmenin kuzey bölümünde daha eğilimli olup, Samsun – Ankara kara yoluna yanlışsız eğim azalmakta daha güneye indikçe eğim tekrar artmaktadır. Yüzölçümü 698,93 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 21.2602’dir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %52,22 oy oranıyla AKP’nin adayı İbrahim Sarıcaoğlu olmuştur.
19 Mayıs
19 Mayıs, Samsun- Sinop karayolu güzergâhında olup Samsun vilayet merkezinin 33 km batısındadır. 19 Mayıs yeri Bafra Ovası’nın doğu ucunu oluşturur. Karadeniz ile Canik Dağları’nın alçak doruğu ortasında yer alır. Doğuda Samsun merkezi, batıda Bafra ilçesi, kuzeyde Karadeniz yer almaktadır. Tipik Karadeniz iklimi gözlemlenir. Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a adım atmasıyla Ulusal Uğraş hareketinin birinci aksiyonu burada başlamış olup bugün ilçe hudutlarının içinde bulunan Dağköy’de aktif gayretler verilmiş, “Fatma Çavuş” lakabıyla anılan bir bayan kahraman da ortaya çıkmıştır. Fatma Çavuş, 1963 yılında vefat etmiş olup, kabri Dağköy mahallesinde bulunmaktadır. Yüzölçümü 363 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 26.366’dır. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %64,39 oy oranıyla AKP’nin adayı Osman Topaloğlu olmuştur.
Salıpazarı
Salıpazarı, Terme ve Çarşamba ilçelerine ilişkin Alanyaykın, Düzköy ve Rahmet köylerinin birleşmesiyle 1973 yılında belediye olmuştur. 1987-88 yıllarında da ilçe teşkilatı kurularak Samsun’a bağlanmıştır. İlçede bir fındık bahçesinde yosunlarla kaplanmış çeşitli kayaların üzerinde Oğuz uzunluklarından Peçenekler ve Kıpçakların kullandığı Runik Türkçe yazılar ve tamgalar bulunmuştur. Yeniden bir fındık bahçesinde eski uygarlıklara ilişkin kaya mezarlar bulunmuştur. Yüzölçümü 16,451 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 19.305’tir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %62,87 oy oranıyla AKP’nin adayı Halil Akgül olmuştur.
Terme
Terme, Samsun ilinin doğusunda yer alan ilçesi olup; Ordu ili sonundadır. Batısında Çarşamba, doğusunda Ünye, güneyinde Salıpazarı ve İkizce ilçeleri bulunmaktadır. Terme Ovası’nın ortasında kurulmuştur. Terme’nin tarihte ilçe olarak yer alması; yaklaşık yetmiş beş yıl öncesine dayanmaktadır. Fakat tarihte Terme çok eski bir yerleşim yeri olarak kendini kabul ettirmiş olup bir çok efsaneyi bünyesinde barındırmaktadır. Termenin eski bir yerleşim yeri olan Themiskira üzerine konseyi olduğu düşünülmektedir. Yüzölçümü 583,00 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 71.366’dır. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %62,83 oy oranıyla AKP’nin adayı Ali Kılıç olmuştur.
Yakakent
Yakakent, balıkçılık ve tütün ön plandaki iktisat ögeleri olsa da yaz mevsimlerinde binlerce turist ilçeye değerli para bırakmaktadır. Birebir vakitte bir Japon kenti olan Kushimoto’nun kardeş kentidir. Günümüzün Yakakent’i 1800 yılında Gerze’den gelen 3-4 aile tarafından kurulmuştur. Sonradan buraya yerleşen Türkler ismini ‘Gümenüz’e çevirmişlerdir. 1893-95 yıllarında gerçekleşen Rus işgalinden kaçan doğu Karadenizliler ve 1923-1924 yılları ortasında Selanik’ten gelen mübadillerle Yakakent büyümüştür. Muhtarlık 1896 yılında, Belediye teşkilatı ise 1 Mart 1963 tarihinde kurulmuştur. Belediye teşkilatının kurulması ile Gümenüz ismi, kıyı kenti manasına gelen ‘Yakakent’ olarak değiştirilmiştir. 9 Mayıs 1991 tarihinde de ilçe olmuştur. Yüzölçümü 204 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 8.592’dir. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %57,85 oy oranıyla AKP’nin adayı Hüseyin Kıyma olmuştur.
Yakakent
Yakakent, balıkçılık ve tütün ön plandaki iktisat ögeleri olsa da yaz mevsimlerinde binlerce turist ilçeye değerli para bırakmaktadır. Birebir vakitte bir Japon kenti olan Kushimoto’nun kardeş kentidir. Günümüzün Yakakent’i 1800 yılında Gerze’den gelen 3-4 aile tarafından kurulmuştur. Sonradan buraya yerleşen Türkler ismini ‘Gümenüz’e çevirmişlerdir. 1893-95 yıllarında gerçekleşen Rus işgalinden kaçan doğu Karadenizliler ve 1923-1924 yılları ortasında Selanik’ten gelen mübadillerle Yakakent büyümüştür. Muhtarlık 1896 yılında, Belediye teşkilatı ise 1 Mart 1963 tarihinde kurulmuştur. Belediye teşkilatının kurulması ile Gümenüz ismi, kıyı kenti manasına gelen ‘Yakakent’ olarak değiştirilmiştir. 9 Mayıs 1991 tarihinde de ilçe olmuştur. Yüzölçümü 204 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 8.592’dir. Belediye lideri, 2019 lokal seçimlerinde, %57,85 oy oranıyla AKP’nin adayı Hüseyin Kıyma olmuştur.
Vezirköprü
İlçe, kuzeyden Alaçam ve Sinop’un Durağan, kuzeydoğuda Bafra, doğuda Havza, güneybatıda Çorum’un Osmancık ve batıda Sinop’un Saraydüzü ilçeleriyle çevrilidir. Vezirköprü Türkiye’de en fazla köye sahip ilçe olup, Samsun’un en büyük beşinci ilçesidir. Samsun merkezden sonra Samsun vilayetindeki beşinci büyük nüfus yerleşimine sahiptir. Merkez nüfusu görece düşük olup, nüfusun birden fazla kırsal kesimde toplanmıştır. Yüzölçümü 1,713 km², nüfusu 2021 yılına nazaran 91.978’dir. Belediye lideri, 2019 mahallî seçimlerinde, %77,94 oy oranıyla AKP’nin adayı İbrahim Sadık Edis olmuştur.
