Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Ömer Şentürk, Ramazan ayında görülebilecek mide problemlerine karşı ihtarlarda bulundu.
“SAHURDA TIKA BASA YEMEK AZ ACIKMAYI SAĞLAMAZ”
Ramazan ayında sağlıklı ve istikrarlı beslenmenin değerine değinen Prof. Dr. Şentürk, şöyle konuştu:
- “Çoğunlukla 3 öğün yiyen bireylerde (veya 2 öğün yense de ortada atıştırma yapılması ve bir şeyler içilmesi gibi) bilindiği üzere Ramazanla birlikte bu durum ikiye düşmekte ve ortada rastgele bir katı yahut sıvı besin alımı olmamaktadır. Her yıl değişen zamanlaması da ayrıyeten bu 2 öğünü bazen mühlet olarak (örneğin yaz aylarında tutulan oruçlarda) 17 saate çıkarabilmektedir. Hasebiyle, oruç tutulan vakti da dikkate alarak sahurda daha uzun müddet tokluk oluşturacak proteinli besinlere yer verilmelidir.
- Bununla bir arada, şayet sahurdan sonra yatılacaksa sonraki gün yaşanacak açlık dehşetiyle tıka-basa yemek de yenmemelidir. Ne kadar çok yemek yenirse, o kadar daha az acıkılır anlayışı hakikat değildir. Sıvı alımına dikkat edilmeli, sonraki gün alınamayacak sıvı muhtaçlığı sahurda karşılamalıdır. Aslında Ramazan’da yalnızca besin (katı ve sıvı) alımında azalma olmaz, beraberinde harcamada da azalma olacağından istikrar devam etmektedir.”
“AŞIRI YEMEK TÜKETİMİ MİDE DÜŞMANI”
Ramazan ayında midemizi yormamamız gerektiğini söyleyen ve mide problemlerini tetikleyebilecek besinlerden bahseden Prof. Dr. Şentürk, “Ramazan ayı aslında tüm organların kısmen de olsa istirahate sevk edildiği bir aydır. Bu yüzden 2 öğünle sonlandırılan bu ay, iftar ve sahurda onlarca çeşit yemeğin yendiği, orucun gayesinden uzaklaşılarak çok yiyecek tüketiminin yapıldığı bir süreç haline getirilmemelidir” dedi.
“SOSİS, SALAM, SUCUK ÜZERE İŞLENMIŞ BESİNLERE ARA KONULMALI”
Yağlı ve asitli yiyecekler, sosis, salam, sucuk üzere işlenmiş besinler ve baharatlı yiyeceklerin mide problemlerini (reflü, gastrit ve ülser gibi) tetikleyebileceğini de kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Şentürk, “Kahve, asitli ve gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır. Çok fazla çeşit yemek yerine bir-iki çeşit yemek tüketmek, bozulmuş, raf ömrü geçmiş (bozulmamış olsa dahi) besinlerden uzak durmak, sigara içmemek mide sorunu olanların dikkat etmesi gereken hususlardır” biçiminde konuştu.
“REFLÜ YAKINMALARI ARTABİLİR”
Ramazan’da oruç tutanların en sık yaşadığı mide ve sindirim sorunlarını anlatan Prof. Dr. Şentürk, şu bilgileri paylaştı:
“Uzun açlık nedeniyle mide asidinin dengelenememesine bağlı olarak midede yanma, ağrı, kazıntı hissi ortaya çıkabilir. Şayet Ramazan ayı öncesinde mide sorunu bulunuyor yahut rastgele bir nedenle ağrı kesici ilaç kullanıyorsa, bu şikâyetler daha bariz ve daha sık ortaya çıkar. Hatta yalnızca gastrit yahut ülser halinde değil, tıpkı vakitte bu hastalıkların komplikasyonları (ülser kanaması, ülsere bağlı delinme gibi) da Ramazan ayında artar. Münasebetiyle, bu bireylerin Ramazan ayı boyunca mide ilaçları kullanmaları önerilir. Ayrıyeten reflü yakınmaları da artmaktadır.”
“MİDE RAHATSIZLIĞI OLANLAR BAHARATTAN UZAK DURMALI”
Mide ve bağırsak hastalığı olanların da Ramazan ayında epey dikkatli beslenmesi gerektiğini söz eden Prof. Dr. Şentürk, “Her vakit için geçerli olmakla birlikte bilhassa Ramazan ayında epeyce yavaş yemek yenmeli, lokmalar uygunca çiğnenmelidir. Acılı, baharatlı, biberli, çok yağlı ve ağır yemekler yenmemelidir. Ağrı kesiciler hekim önerisi olmadan alınmamalıdır (Ramazan’da uzun açlıkla birlikte baş ağrıları daha sık olarak görülür. Bunların tedavisinde şayet özel bir nedeni yoksa parasetamol içeren ağrı kesicilerden yararlanılmalıdır). Bunun dışında, mideyi rahatsız edebilecek yağlı, tuzlu, kızartmalı besinlerden kaçınılmalıdır. Reflüsü olanlar ise sahurda çok yemek yememeli, yedikten sonra yatacaklarsa en az yarım saat beklemelidirler. Ayrıyeten sahurda yemekten evvel proton pompa inhibitörü (mide kollayıcı ilaçlar) kullanmalıdır” açıklamasında bulundu.
“ÇOK YEMEK TÜKETMEK ŞİŞKİNLİĞE NEDEN OLABİLİR”
Ramazan’da kabızlık, şişkinlik ve gaz sancılarının en önemli nedenlerinin çok yemek ve çok unlu besin tüketmek olduğunun altını çizen Prof. Dr. Şentürk, şöyle devam etti: “En büyük yanlışlardan biri de fizikî aktivitenin azaltılmasıdır. Halbuki günde 2 öğün yemek yenmesi fizikî açıdan hareketsiz olmayı gerektirmez. Fakat bazen oruç tutan bireylerin bilhassa iftardan evvel vakitlerini nerdeyse uyuyarak geçirmek istedikleri görülür. Aslında burada fizikî açlıktan fazla ruhsal manada kişinin kendisini güçsüz hissetmesi rol oynamaktadır. Bu nedenle kesinlikle Ramazan’da da antrenman (azaltılsa da) yapılmalıdır.”
“İFTARDA ÇOK YAVAŞ BESLENİLMELİ”
İftarda dikkat edilmesi gereken en kıymetli konunun dengeyi ve ölçüyü korumak olduğunu söyleyen Prof. Dr. Şentürk, “İftar aslında her zamanki akşam yemeğinden farklı olmamalıdır. Bilhassa alınması gereken bir besin yoktur. Çok beslenmek ve çok fazla çeşit yemek tüketmek katiyetle yanlıştır. Ayrıyeten besinler çok yavaş olarak tüketilmelidir. İftarda yağlı, ağır besinlerin tüketilmesi, birtakım şahıslarda gastrit yahut reflü üzere yakınma ve hastalıkları tetikleyebilir. Yemekten sonra tatlı, meyve, çay üzere içecekler kesintisiz olarak tüketilmemeli, ortada aşikâr bir vakit bırakılarak tüketilmelidir” dedi.
ORUÇ TUTMASI SAKINCALI KÜMELER
Bazı bireylerin oruç tutmasının epeyce riskli olabileceğini de kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Şentürk, ileri yaşta olup da ek hastalıkları da olanların, tertipli olarak ilaç alması gerekenlerin, organ nakli yapılan hastaların, insüline bağlı diyabet, böbrek yetmezliği üzere bağışıklık sistemini önemli oranda etkileyen kronik hastalığa sahip olanların, hamilelerin ve emziren annelerin bu kümede yer aldığını belirtti.