Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatri Derneği Travma Kurulu Lideri Doç. Dr. Serhat Nasıroğlu, 2 Nisan’ın Dünya Otizm Günü olduğunu hatırlattı.
Son yıllarda otizmli sayısında artış olduğunu belirten Doç. Dr. Nasıroğlu, 50 yıl evvel 1000 çocukta 1 olarak görülen spektrum bozukluğun, şu an 40 çocukta 1’e indiğini açıkladı. Otizm belirtilerinin gün geçtikçe arttığını kaydeden Doç. Dr. Serhat Nasıroğlu, 200-300 yıl sonra toplumun yarısına yakınının otizm belirtilerine sahip olabileceği öngörüleri olduğunu söyledi.
‘BİRÇOK FAKTÖR ARTIŞIN SEBEBİ’
Doç. Dr. Serhat Nasıroğlu, “Artışın tamamını farklılık artışına ya da teşhis konan çocuk olarak psikiyatrideki artışa bağlamak çok yanlışsız değil. Muhtemelen şu an tanımlayamadığımız, şüphelendiğimiz lakin ileride daha güzel belirleyebileceğimiz birçok faktör, sıklık artışının sebebi olarak görülmektedir” dedi.
Otizmin sözel olmayan bağlantı sorunları olduğunu belirten Doç. Dr. Nasıroğlu, “Sözel olmayan derken aslında lisan gelişiminin dışındaki belirtilerden bahsediyoruz. Göz temasındaki yetersizlikler, ortak dikkat hünerleri, yani karşı tarafın niyetini anlayabilmek, empati yapabilmek, kendi niyetini tabir etmek, ortama uygun bir halde toplumsal hünerlere sahip olabilmek, aşikâr bir olay karşısında alternatif niyetler ortaya çıkarmak üzere belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bu belirtilerin bir kısmı otizmin dışındaki başka bozukluklarda da görülüyor. Toplumsal irtibat kusurları, birebir vakitte öbür farklı bozukluklar da görülebiliyor. Teşhis koyarken bu çeşit konuları dikkate almakta fayda var” diye konuştu.
ÇOCUĞUNUZ GÖZ TEMASI KURMUYORSA DİKKAT
Aile bireylerinin çocuklarındaki hareketlere dikkat etmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Serhat Nasıroğlu, “Göz temasındaki sorunlar, ismini seslenince bakmada sıkıntılar, oyun oynadığınızda çocuğunuzun sizi kendi oyununa dahil etme uğraşının az olması ya da sizin oyununuzun içerisine girmemesiyle ilgili bağlantı problemleri olduğunu görüyoruz. Onun dışında empati üzere sorunlar, sizin kederinizi, sevincinizi anlayabilmek ve bunlara uygun yanıtlar verebilmeyle ilgili bazen kimi çocuklarda sorunlar olduğunu görebiliyoruz. Onun dışında tekrarlayıcı hareketler, bazen birebir kelamın tekrarlanması üzere duygusal hassasiyetin az ya da çok olması, rutine bağlılık ve tekrarlayıcı motor hareketler dediğimiz yani el çırpma, sallanma üzere birçok farklı yelpazede belirtiler mevcut” dedi.
‘BELİRTİLER VARSA ÇOCUK ERGEN PSİKİYATRİSİNE BAŞVURULMALI’
Doç. Dr. Serhat Nasıroğlu, “Saydığım belirtilerden rastgele birinin varlığı durumunda kesinlikle çocuk ergen psikiyatri tabibine başvurmanızı tavsiye ederim. Bu belirtilerin dışında bize en sık başvurulan sebeplerden biri, lisan gelişim sorunlarıdır. Lisan gelişim sorunları aslında otizm açısından bir teşhis kriteri değildir fakat otizmli çocukların değerli bir kısmında konuşma gecikmesi olduğunu görmekteyiz. Bu nedenle biraz evvel açıkladığım belirtileri olan çocuklar, kesinlikle çocuk ergen psikiyatri tabibine götürülmeli” diye konuştu.
