D vitamini, yaz aylarında güneşin ultraviyole B ışınlarının tesiriyle deride sentezlenir yahut başta yağlı balıklar olmak üzere birtakım hayvansal besinlerden, elde edilir. Gereğince ultraviyole ışını alamamanın ve deriyle temasının engellenmesinin D vitamini sentezinin yetersiz olmasına neden olduğunu kaydeden Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Dr. Öğretim Üyesi Burcu Çakmak Sancar, bilhassa güneş kremlerinin güneş ışınlarının deriye temasını engellediğini belirtti.
“KANSERE KARŞI KORUYUCULUĞU VAR”
D vitamininin bedendeki vazifesini anlatan Sancar, “D vitamini esas bedendeki kalsiyum ve fosfor metabolizmasında vazifeli. Kalsiyumun bağırsaklardan geri emilimini artıyor. Böylelikle kemik dokudaki kalsiyum ve fosforun birikmesine katlı sağlıyor. En bilinen misyonu bu olmakla birlikte D vitaminin çok daha kıymetli vazifeleri de var. O da bedenin bağışıklığını attırıcı tesir göstermesidir. Bedenin bağışıklığını artırdığı için de birçok hastalığa karşı gözetici tesir gösteriyor. Kalp ritmini düzenliyor. Kalp hastalıklarına ve kemik erimesine karşı da koruyucudur” dedi.
“DOĞRU MEVSİDE D VİTAMİNİ ALMAK ÖNEMLİ”
D vitamininin güneş ışınlarının ultraviyole B tesiriyle derinin çabucak bir alt katmanında üretilip, depolandığını belirten Sancar, “Öncelikle gerçek mevsimde D vitamini almamız kıymetli. Güneş ışığına maruz kalmak değil, ultraviyole B ışınını almak değerli. Bunu da sadece yaz mevsiminde ve yalnızca güneş ışınlarının dik geldiği saatler olan 11:00 ila 15:00 ortasında almak mümkün. Yapılan çalışmalar haftada birkaç kere 15- ila 30 dakika ortasında diz ve dirseklerinin alt kısımları ve yüz bölgesinden bu ışınların alınmasıyla beden için gerekli olan D vitaminin üretildiğini göstermiştir” diye konuştu.
“MEVSİMSEL FAKTÖRLER VAR”
D vitaminini bedenin üretmesine karşın birçok kişinin vitamin eksikliği yaşadığını hatırlatan Sancar, bu durumun birçok faktöre bağlı olduğunu kaydederek, nedenlerini şu formda sıraladı:
“D vitamini eksikliği açısından risk gurubunda olan beşerler yaşlılar, gebeler ve emilim bozukluğu rahatsızlığı olan şahıslardır. Gebelere hekimleri tarafından D vitamini desteği verilmektedir. Fakat gebelerin daha çok güneş ışığına çıkması değerli. Yaşa bağlı olarak da bedendeki emilim azalmaktadır. Bu bakımdan yaşlı insanlarda ve emilim bozukluğu olan bireylerde D vitamini eksikliği daha çok görülmektedir. Bunların dışında mevsimsel faktörler de var. Daha çok yaz mevsiminde alındığı için kışın daha çok eksikliği görülüyor. Ayrıyeten güneş ışınları açısından coğrafik bölge de D vitamini eksikliği için değerli bir neden”
“EK DESTEĞE MUHTAÇLIK VAR”
İnsan bedeninin sadece yüzde 10 ila 20 ortasında besinlerden D vitamini alabildiğine de dikkat çeken Sancar, “Belirli besinler D vitamini için varlıklı. Bilhassa somon ve orkinos üzere yağlı balıklar, yumurta sarısı, karaciğer, üzere hayvansal besinler D vitamini istikametinden varlıklı. Fakat yeniden de ek desteğe muhtaçlık duyabiliyoruz. Ülkemizde kış mevsiminin de uzun olması nedeniyle ek vitamin desteği alınması uzmanlar tarafından önerilmekte. Yapılan çalışmalar farklı görüşler içerse de D3 vitamini K2 vitamini ile birlikte alındığında emiliminin daha âlâ olduğu tarafında tabirler vardır” ifadelerini kullandı.
