Kış mevsimde kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirilmesi ve gecelerin uzaması sebebiyle fizikî aktivitenin azaldığını ve hareketsiz geçirilen vaktin da arttığını belirten Beslenme ve Diyet Uzmanı Hande Güngör, “Atıştırmalık tüketimine yönelim ile yağlı ve şekerli besin tercihlerinin artması sebebiyle beden yükünde istenmeyen istikamette değişiklikler olabilmektedir. Bu sebeple birçok kronik hastalığa sebep olan bedende fazla yağ birikimi olarak isimlendirilen ‘obezite’ artmaktadır. Lakin sağlıklı hayatı sürdürülmesi için mevsimine uygun sağlıklı beslenme ile ülkü kilonun korunması kıymetlidir. Kış aylarında azalan hava sıcaklığı sebebiyle beden ısısının korunması için kâfi sıvı almak gerekir. Günde en az 2-2.5 litre su içilmeli, sıvı alımının karşılanmasında ıhlamur, adaçayı, kuşburnu çayı, açık çay üzere içecekler tercih edilmelidir” dedi.
HAFTADA 2-3 KERE NOHUT, KURU FASULYE VE MERCİMEK
Kış mevsiminde artan soğuk algınlığı ve başka enfeksiyonlara karşı A, C, D ve E vitamininden güçlü beslenmenin bağışıklık sistemine katkısı epey fazla olduğunu tabir eden Güngör, “Mevsimine uygun, günde en az 2 porsiyon meyve ve 3 porsiyon zerzevat tüketilmesi önerilmektedir. Bu aylarda havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, pırasa, maydanoz üzere sebzelerin; portakal, mandalina, elma üzere meyvelerin tercih edilmesi önerilmektedir. Ayrıyeten E vitamini kaynakları olan kuru baklagiller ve kuruyemişlerde kâfi ve istikrarlı biçimde günlük beslenmede bulunmalıdır. Haftada 2-3 sefer nohut, kuru fasulye, mercimek, nohut ve barbunya üzere kurubaklagiller, günde 20-30 gram kadar ceviz, badem, fındık üzere kuruyemişler tüketilmelidir” diye konuştu.
“BEYİN İŞLEVLERİNİN GELİŞİMİ İÇİN GEREKLİ”
Kemik ve diş sıhhati açısından kıymetli olan D vitamininin güneş ışınlarıyla deri tarafından üretilen bir vitamin olduğunu belirten Göngör, şu sözleri kullandı;
“Ancak kış aylarında yoksun kalınan güneş ışınları, bedenin D vitamini ihtiyacının karşılanamamasına sebep olmaktadır. D vitamini besinlerden faal olarak karşılanamıyor olsa da balık; D vitamini ile beyin işlevlerinin gelişimi için gerekli çoklu doymamış yağ asitleri (omega 3), kalsiyum, fosfor, selenyum, iyot mineralleri ve E vitamini içerir.
Bu sebeple kış aylarında haftada 2-3 defa balık tüketilmelidir. Kış aylarında yüksek yağlı besin tüketiminden kaçınılmalı; margarin, tereyağ, yağlı etler, yüksek kolesterol içeren sakatat eserleri sıklıkla tüketilmemeli, sağlıklı yağ asitleri içeren zeytinyağı, yağlı tohumlar, kuruyemişler uygun ve kâfi porsiyonda tüketilmelidir.
Bu mevsimde kolay karbonhidrat içeren şekerli besinlere ve tatlılara yönelimin arttığı görülmektedir. Dünya Sıhhat Örgütünün teklifine nazaran günlük şeker alımı toplam güç alımının en fazla yüzde 10 kadarını oluşturmalıdır ve mümkünse daha da azaltılmalıdır. Sağlıklı ömür biçiminde kolay şekerler yerine kompleks karbonhidratlardan olan tam buğday ekmek, bulgur üzere tahıllar, kurubaklagiller, meyveler ve şekeri azaltılmış sütlü ya da meyveli tatlılar ile sağlıklı pişirme teknikleri kullanılarak hazırlanan konut imali eserler tercih edilmelidir.”
HAZIR PAKETLİ BESİNE DİKKAT
Sağlıklı beslenme açısından sağlıklı pişirme usulleri kullanılarak hazırlanan mesken imali klasik besinlerin üretimi ve tüketiminin kış aylarında arttığının görüldüğüne dikkat çeken Güngör, “Kış ya da yaz ayları için besinin bol bulunduğu aylarda yapılan klasik yiyecek hazırlama teknikleri ile hazırlanan klasik mesken imali besinler temel sürece ve hazırlama metotlarına dayanan, yapay esirgeyici ve katkı hususu içermeyen, doğal ve raf ömürleri günümüzün işlenmiş eserlerine oranla uzun olmayan eserlerdir. Günümüzün değerli sıhhat problemleri ortasında yer alan obezitenin önüne geçilmesi emeliyle mesken imali sağlıklı üretimin özendirilmesi ve bilhassa çocukların hazır ve paketli besinler yerine konut imali sağlıklı besinlerinin tüketimi konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Tabiat kurallarının zorlayıcı tesirini azaltmak ismine mevsiminde toprağını ve eserini kirletmeden, mevsiminde bol ve ekonomik olduğu devirlerde ulaşılabilen besin eserlerinin çoğunlukla güneşin ısısından yararlanarak sağlıklı ve lokal yollarla epeyce düşük maliyetle farklı yiyeceklere dönüştüren bir kültürel mirasın sürekliliği ve toplumsal dayanışmanın sürdürülüyor olmasının lokal üretime, sağlıklı yaşama ve sağlıklı beslenmeye katkısı yadsınamaz seviyede önemlidir” dedi.
