CHP önderi Kılıçdaroğlu’nun ABD temasları bugün başladı. Kılıçdaroğlu ve CHP heyeti, Boston’da Massachusetts Institute of Technology (MIT) – Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde, ünlü Türk fizikçi Dr. Canan Dağdeviren ile enstitüdeki Media Lab’da yürütülen çalışmaları inceledi.
Kılıçdaroğlu ayrıyeten, burada tahsil gören Türk öğrenciler ile bir ortaya geldi. Kılıçdaroğlu, burada öğrencilere, “Sizlere Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin selamını getirdim” dedi.
“GÖREVİNDEN ATILAN ÇOK SAYIDA ÜNİVERSİTE HOCASI VAR. BUNLARIN YİNE ÜNİVERSİTELERİNE DÖNMELERİNE GEREKİYOR”
Türk öğrencilerden Ozan Erat, Kılıçdaroğlu’na Türkiye’den ABD’ye gidişinin hikayesini anlattı ve Türkiye’ye dönüşünün ne kadar sıkıntı olduğunu aktardı. Erat, “Türkiye’ye döndüm, dayanamayıp buraya geri geldim” dedi. Erat, Türkiye’deki üniversite sayısının 79’dan 300’lere çıktığını söyledi.
Kılıçdaroğlu ise şunları söyledi:
“Üniversiteler sayısal olarak fazla. Lakin gerçek manada üniversite sayısı çok az. ODTÜ, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul ve Ankara üniversiteleri üzere sayılı üniversiteler var. Bunların yanında özel üniversiteler var; Koç üzere, Sabancı üzere, Bilkent üzere. Bunlar da uygun üniversiteler. Nitelikli eğitim veriyorlar. Lakin bunun dışında, var olan üniversitelerin büyük kısmının, tahminen Anadolu’daki üniversitelerin büyük bir kısmının tahminen ismi üniversite fakat gerçek manada üniversite değil. Büyük sıkıntılar var. Kars’ta mesela, bir toplantıya gittiğimde, tıp fakültesinden bir hoca, motamot şunu söyledi: ‘Evet burada Tıp Fakültesi var fakat, burada temel vazifemiz hastaları Erzurum’a sevk etmek’ dedi.
Nasıl düzelir? Öncelikle kontenjanları planlamak ve sınırlamak gerekiyor. Üniversitenin gerçek manada üniversite olabilmesi için sahiden de düşünsel özerkliğin, bilimsel özerkliğin, mali özerkliğin… Misyonundan atılan çok sayıda üniversite hocası var. Bunların tekrar üniversitelerine dönmelerine gerekiyor.
Bizim düşündüğümüz bir şey daha var. Her yıl 10 bin öğrenciyi yurt dışına, doktora ve mastere göndermek. Sanattan, kültürden, tıptan… Her alandan 10 bin öğrenciyi yurt dışına göndermek. Ve onlara önemli imkanlar sağlayarak, onların tekrar Türkiye’ye dönmelerini sağlamak.
Şundan eminim: Türkiye büyümek, gelişmek, katma bedeli yüksek eser üretmek istiyorsa; bunun yolu bilimden ve teknolojiden geçiyor.
Siyaseti yine dizayn etmemiz gerekiyor. Siyaset yine, kendi ülkesinin, kendi toplumunun, dünyayla barışık, dünya ile rekabet edebilir bir yapıyı, atmosferi yakalamazsa; Türkiye maalesef ikinci yüzyılda, yani Cumhuriyet’in ikinci yüzyılında sorun yaşamaya devam edecek. Ancak aşacağız. Bu gerçek tablo değişebilir. Çok sayıda büyük başarılara imza atmış akademik dünyadan insanlarımız var. Bunlara imkân sağlandığında kültüre, sanata bedel verildiğinde Türkiye süratle büyür.”
“BU ATMOSFERİ DEĞİŞTİRMEK MÜMKÜN”
Öğrenci Ozan Erat, “Ben buraya devlet bursuyla gönderilen bir öğrenciyim ve geri dönemedim. Bunun altında çeşitli sebepler vardı. Ancak bizimle sahiden hakikat düzgün ilgilenen de olmadı, Ulusal Eğitim Bakanlığı’nda nezdinde. İnsanları bir yere göndermek, çok büyük bir tahlil getirmiyor” dedi. Erat, “Bizim burada gördüğümüz eğitim sistemindeki hoş şeylerden faydalanamaz mıyız? Buradaki sistemin hoşluklarını Türkiye’ye aktarmayı düşünür müsünüz?” susunu yöneltti.
Kılıçdaroğlu ise şunları söyledi:
“Elbette. Bunun için gerçek manada bir özgürlük ortamının olması lazım. Akademik dünya, özgürlük ortamı olmadan üretemiyor. İki; özgürlük ortamının sağlıklı ve dengeli, yasal altyapısı olan bir garantiye kavuşması lazım. Farklı düşündü diye insanların cezalandırıldığı bir atmosfer yahut yazdığı bir yazı hasebiyle şahısların suçlanması, gözaltına alınması, sabah meskenine polis baskını yapılması… Doğal olarak düşünen beyinlerin Türkiye dışına çıkmasına yol açıyor. Bu atmosferi değiştirmek mümkün.
Şöyle bir fikrimiz var. Şöyle bir amacımız var. Ben bunu, altı başkanın olduğu masada da söz ettim. Biz, Avrupa Birliği’nin yeni bir fasıl açmasını beklemeden, Avrupa Birliği’nin öngördüğü bütün demokratik standartları kendi ülkemize getirebiliriz. Bizim aklımız yok mu? Biz getirelim. Her alanda getirelim. Hayatın her alanında getirelim.
“TÜRKİYE DERİN BİR FAKİRLEŞME SÜRECİNİN İÇİNDE”
Neo-liberal siyasetlerin yarattığı büyük travmalar var. Türkiye’de kişi başına gelir düşüyor. Türkiye derin bir fakirleşme sürecinin içinde. Cumhuriyet tarihinde bir birincisi yaşıyoruz. Ben, benim jenerasyonum; biz babalarımızdan daha düzgün bir hayat standardını sağladık. Ancak yeni nesil, babalarının aldığı aylıktan daha düşük bir aylık almaya mahkûm edildi şu anda. Üstelik daha uygun eğitim almalarına karşın. Münasebetiyle haksız ve harikulâde bir gelir transferi var. Derin yoksulluk tablosunun büyümesine yol açıyor.
Türkiye’nin bu siyasetlerden da çıkması lazım. Bunun yolu da teknolojinin, bilimin toplumsallaştırılması lazım… Ben ona, ‘Sosyal Bilgi Ekonomisi’ diyorum. Bilimin verdiği avantajla, hoş teknolojik gelişmelerle; elde ettiğiniz geliri adalet içinde dağıtamazsanız, dağıtımı sağlayacak kanalları yaratamazsanız, kitleler ortasında gelir açısından büyük uçurumlar doğabiliyor. Bunun önüne geçmek lazım. Yapılabilir mi, yapılabilir tabi. Bütün sorun, geniş kitleleri ikna etmeniz lazım, size oy vermeleri lazım. Geniş kitleleri ikna etmenin yolu da… Samimi olacaksınız. Neyi nasıl yapacağınızı anlatacaksınız.
“ÜLKELER BİR FORMUYLA TOPLUMSAL DEMOKRASİYE GELECEKTİR”
Ben, 18. yüzyılın kavramları ile 21. yüzyılın dünya sıkıntılarının çözüleceğine inanan birisi değilim. Sağ ve sol kavramlarının, 21. yüzyılda büyük bir ehemmiyetinin olmadığını… 21. yüzyılda demokrasiden yana olanlarla, otoriter idareden yana olanlar diye dünyanın ikiye bölündüğünü görüyorum. Biz demokrasiden yanayız. Geniş halk kitlelerinin, sağlıklı ve dengeli bir gelire kavuşmalarından yanayız. Yani toplumsal demokratız. Dünyanın da geleceği nokta bu. Ülkeler bir formuyla toplumsal demokrasiye gelecektir.”
TÜRK ÖĞRENCİ, ‘MÜLTECİ KALDIM’ BESTESİNİ DİNLETTİ
Önce Almanya’da müzik eğitimi alan, Türkiye’de hem müzik hem tiyatro üzerine eğitim almak isteyen fakat Türkiye’de çift anadal yapılmasına müsaade verilmemesi nedeniyle, ABD’ye giden Türk öğrenci Sueda Çatakoğlu, Kılıçdaroğlu ve parti heyetine; “Mülteci Kaldım” ismini verdiği bestesini dinletti. “Bu dünya kime kalmış ki size niçin kalsın… Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” ve “Doymadınız doyuramadık” üzere kelamları olan besteyi dinleyen Kılıçdaroğlu, “Çok his yüklü bir şarkı” olduğunu söyledi ve öbür bestesi olup olmadığını sordu. Kılıçdaroğlu, “Hikayeler olmadan müzikler olmuyor” dedi. Son devirde Türkiye’de mültecilerin dramını anlatan çok sayıda sinema yapıldığını belirten Kılıçdaroğlu, gelişmiş ülkelerin insan dramlarına duyarsız kalmasını eleştirdi.
“SANIYORUZ Kİ BİR BİNA İLE KALKINIYORUZ”
Canan Dağdeviren’in kendi laboratuvarını kurması için 5 milyon dolarlık burs aldığını anımsatan Kılıçdaroğlu, bu türlü bir kaynak ayrımının Türkiye’de olmadığını belirtti. Kılıçdaroğlu, bilhassa temel bilimlerde kaynak aktarılması gerektiğini lakin Türkiye’de paranın betona gömüldüğünü söyledi. Kılıçdaroğlu, “Sanıyoruz ki bir bina ile kalkınıyoruz” dedi.
Kılıçdaroğlu, Türk öğrencilere; İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’e; İzmir’de bir silikon vadisi kurulması için birinci adımın atılması talimatını verdiğini söyledi. Kılıçdaroğlu, “Bu tip yatırımlarla bir koyup 50-60 alabilirsiniz” dedi.
Öğrenciler, Türkiye’deki akademisyenlerin verdiği ders sayısının çok olduğunu söyledi. Öğrenciler, “Buradaki akademisyenlerin istediği sayıda dersi, istediği sayıda öğrenciye verme hakkının olduğunu” söyledi. Kılıçdaroğlu, “Mustafa Kemal Atatürk’ün yüksek yetenek inşası başlattığını” belirtti. “Toplumun yüzde 2-2 buçuğunun üstün zekalılardan oluştuğunu” söyleyen Kılıçdaroğlu, “Mustafa Kemal Atatürk’ün bu üstün yeteneklileri yasa çıkartarak yurt dışına gönderdiğini” söz etti. Kılıçdaroğlu, “Şu anda bu türlü bir yasa yok. Ailenin durumu uygunsa, gönderebiliyor” dedi.
“ELEŞTİRMEKTE HAKLISINIZ”
Öğrenci Ozan Erat, CHP’nin parti programının değiştirilmesi gerektiğini lisana getirdi. Erat, “300 sayfayı aşan parti programının Z jenerasyonuna nazaran kısaltılıp kısaltılamayacağını” sordu. Kılıçdaroğlu, “Parti programımız eskidi. 12-13 yıl evvel yazılmış. Farkındayız” dedi ve yeni program hazırlıklarının sürdüğünü tabir etti. Kılıçdaroğlu, “Eleştirmekte haklısınız” dedi.