İsrail ve Filistin çatışmasında Birleşmiş Milletler BM ve memleketler arası toplumun kabul ettiği iki devletli Erenköy travesti çözüm İsrail’in yanında bağımsız hâkim bir Filistin devletinin kurulmasını öngörüyor Filistin idaresi şimdi hudutlarını kendisinin denetim etmediği işgal altındaki bölgelerde şartlı karar sürüyor
ABD Avrupa Birliği AB Birleşmiş Milletler ve Eryaman travesti Rusya ‘nın İsrail Filistin çatışmasına bir tahlil bulmak maksadıyla bir ortaya gelmesiyle Memleketler arası Dörtlü diye isimlendirilen kümenin 2003’te iki devletli çözümü kabul etmesiyle İsrail Filistin probleminde memleketler arası bir Esat travesti uzlaşı sağlandı
Bu tarihten itibaren farklı aktörler tarafından iki devletli tahlilin sağlanması için çok sayıda teşebbüs yapıldı fakat Filistin ve İsrail’in görüş ayrılıkları karşısında kelam konusu teşebbüs başarısız kaldı
LAPİD Fındıkzade travesti BM’DE İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM Ü ZİKRETTİ
İsrail Başbakanı Yair Lapid 22 Eylül’de BM Genel Konseyi’nde yaptığı konuşmada Filistinlilerle iki halk için iki devlet biçiminde muahede İsrail’in güvenliği iktisadı ve çocuklarının Fulya travesti geleceği için hakikat seçenek dedi
Tüm manilere karşın İsraillilerin ezici bir çoğunluğunun iki devletli tahlili desteklediğini ve kendisinin de bu yurttaşlarından biri olduğunu lisana getiren Lapid tek koşullarının gelecekteki Filistin devletinin barışçıl olması gerektiğini söyleyerek Filistin devleti İsrail’in güvenliğini ve varlığını tehdit eden bir terör merkezine dönüşmemeli Vatandaşlarımızın güvenliğini her an savunabilmeliyiz diye konuştu
İsrail AB İşbirliği Kurulu’nun 3 Ekim’deki toplantısında konuşan Lapid BM’deki konuşmamda olduğu üzere bir kere daha iki devletli tahlile bağlılığımı belirtmek isterim sözünü kullandı
KUDÜS MÜZAKERE KONUSU DEĞİL
Lapid seçime günler kala 19 Ekim’de İsrail in Panet haber sitesine verdiği röportajda ülkesindeki vatandaşlık yasasını değiştirme dileğini lisana getirirken İsrail’in hayati çıkarlarından vazgeçmeyeceğini söz ederek Hedefimiz Filistinlilerden ayrılmak ve bunun için onlarla konuşmalıyız dedi
Lapid işgal altındaki Doğu Kudüs dahil Kudüs kentlerinden vazgeçmeyeceklerini belirterek şöyle devam etti
İsrail Devleti’nin hayati çıkarlarından vazgeçmeyeceğim ve buna Kudüs’ün birliği ve Filistinli mülteciler için geri dönüş hakkının kabul edilmemesi de dahil Elbette İsrail Devleti’nin güvenlik çıkarlarının bir milimetresinden dahi vazgeçmem Bu kaideler sağlanırsa Filistinlilerle konuşmakta bir sakınca görmüyorum onlarla konuşuyoruz birkaç ay evvel Ebu Mazin’i Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas arayarak bayramını tebrik ettim
Geçen ay Birleşmiş Milletler Genel Heyeti’nde iki devletli tahlili desteklediği konuşmasının sadece slogan olup olmadığı sorusunu Lapid Hala iki devletli tahlile inanıyorum formunda cevapladı
Lapid ülkesindeki Başbakanlar ortasında iki devletli tahlile dayanağını açıklayan birinci isim değil öncesinde Binyamin Netanyahu ve Ehud Olmert de misal beyanlarda bulunmuştu
FİLİSTİN 1967 SONLARINI İSTİYOR
İsrail’de önderler iki devletli tahlili istediğini açıklamasına karşın bu devletin sonları hakkındaki tartışmalar devam ediyor
Lapid de iki devletli tahlili desteklediğini söylemesine karşın Filistinlilerin müzakerelerde ön kural olarak altını çizdiği başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin hususunu reddettiğini açıkladı
Filistinliler her keresinde iki devletli çözümün başkenti Doğu Kudüs olacak 1967 öncesindeki sonlar çerçevesinde yapılması gerektiğini vurgularken kimi küçük toprak değişikliklerinin karşılıklı uzlaşı çerçevesinde yapılabileceğini ekliyor
İKİ DEVLETLİ TAHLİLE YAKLAŞIMDA UÇURUM FARKI
İsrail’de ulusal yayın yapan Kanal14 ‘ün İsrailli yorumcusu Baruch Yedid AA muhabirine yaptığı değerlendirmede Filistin ve İsrail’in iki devletli tahlil anlayışına yaklaşım farkları ortasındaki uçurum çok geniş dedi
Filistinlilerin iki devletli tahlilden anladığının Filistinliler için bir Filistin devleti İsrail’de de tüm vatandaşları İsrail vatandaşı Filistinliler dahil için bir İsrail biçiminde olduğuna işaret eden Yedid Filistin’in bu nedenle İsrail’in kendisini Yahudi devleti halinde tanımlamasına karşı olduğunu söyledi
İKİ DEVLETLİ TAHLİLE TAKVİM YA DA SİYASİ PROGRAM YOK
Baruch Yedid Lapid’in iki devletli tahlile prensip olarak bağlılığını açıkladığını fakat bunu bir siyasi programa oturtmadığını kıymetlendirdi
Filistinlilerin iki devletli tahlilin hayata geçirilmesi için daima müzakerelerin başlaması için davet yaptığına değinen Yedid Lapid’in bununla ilgili açık bir teşebbüs takvim ya da siyasi program ortaya koymadığına dikkati çekti
Lapid’in iki devletli tahlil bildirisini memleketler arası platformlarda vermesine karşın 1 Kasım’daki seçimler öncesinde partisine merkez ve soldan oy çekme emeli taşıdığı görüşünü paylaşan İsrailli analist Lapid bu açıklamasıyla İsrail vatandaşı Araplardan oy toplamaya çalıştı Sonuçta hükümeti kurmak için Filistinlilerle kalıcı bir siyasi tahlili savunan İsrail vatandaşı Filistinlilerin partisi Ortak Liste’nin takviyesine muhtaçlık duyabilir diye konuştu
İsrail yahut Filistin kamuoyunda alandaki gerçeklerin ışığında iki devletli tahlile ait yakında somut adım atılabileceğine ait bir beklenti yok
LAPİD’İN KOALİSYON ORTAKLARI İKİ DEVLETLİ TAHLİLE KARŞI
Haaretz Gazetesi muharriri Amir Tibon yazısında İsrail’in mevcut siyasi gerçekliğinde Lapid’in iki devletli tahlili desteklemesinin anlamsız olduğunu belirtti
Seçim anketlerine nazaran ya iki devletli tahlili inkar eden dindar aşırı sağcı bir hükümet ya da Lapid’in liderliğinde geniş bir koalisyonun iktidara geleceğine işaret eden Tibon Lapid’in koalisyon ortaklarının da iki devletli tahlile karşı olacağını aktardı
Tibon Lapid istediğini söyleyebilir Seçimlerden sonra başbakan olarak kalsa bile iki devletli tahlili uygulayabilecek siyasi güce sahip olmayacak sözünü kullandı
Gazete müellifi İsrail’de Yahudi seçmenin giderek sağa kaydığını belirterek Lapid’in başını çektiği merkez solun iktidara gelebilmek için sağdan koalisyon ortaklarına gereksinim duyacağını kıymetlendirdi
Aynı formda Haaretz gazetesindeki köşe muharriri Yossi Verter de Yair Lapid’in iki devletli tahlil açıklamalarıyla soldan oy toplamaya çalıştığı görüşünü paylaşarak Lapid seçimleri kazansa bile Meclis’te iki devletli tahlile karşı çıkan milletvekilleriyle bir koalisyon kurmak zorunda kalacak yorumunu yaptı
Yair Lapid’in başbakanlık ettiği sekiz partili koalisyonda Adalet Bakanı Gideon Sa’ar ve Maliye Bakanı Avigdor Lieberman iki devletli tahlile karşı çıktığını açıklamıştı
Savunma Bakanı Benny Gantz da Filistinlilerden ayrılmayı desteklediğini lakin bir Filistin devleti kurulmasına karşı olduğunu ilan etmişti