Chris Mason | BBC News Siyaset Editörü
Paul Seddon | BBC News Siyaset Muhabiri
İngiltere Başbakanı Liz Truss, bu yaz vazifeye gelirken verdiği vaatlerden süratle vazgeçmesinin yarattığı otorite sarsıntısına karşın, Muhafazakar Parti’yi bir sonraki seçime kendisinin götüreceğini söyledi.
Yeni Maliye Bakanı Jeremy Hunt’ın, birkaç gün içinde Truss’ın birçok vergi indirimi planını iptal etmesinin akabinde yaptığı yanılgılar nedeniyle özür dileyen Truss, bir aylık başbakanlığının “kusursuz olmadığını” ancak yanlışlarından dönmeyi bildiğini belirtti.
Truss, verdiği kelamlardan vazgeçmemesinin “sorumsuzluk” olacağını da ekledi.
BBC’nin sorularını yanıtlayan Truss, İngiltere iktisadını büyütmekte kararlı olduğunu lakin bunu yapmanın hayal ettiğinden daha uzun süreceğini fark ettiğini açıkladı:
“O vizyona hâlâ sadığım lakin bunu gerçekleştirmenin öteki yollarını bulmam gerekecek.”
Truss’ın ekonomik vaatlerinin neredeyse tamamından dönülmesi yatırımcıları tatmin etse de Truss’ın kabinedeki tartısını birkaç hafta içinde sarsmış durumda.
Hedeflerine ulaşmak için olması gerekenden daha süratli hareket ettiğini söyleyen ve bunun sorumluluğunu üstlenen Truss, düşük vergi ve yüksek büyüme oranına sahip bir iktisat hayal etmeye devam etse de artık önceliğinin istikrar olacağını açıkladı:
“Dürüst siyasetçiler ‘Evet kusur yaptım’ diyebilmeli. Ben bir yanılgı yaptım ve sonra da gerekenleri yaptım.
“Ulusal çıkarlarımıza karşıt hareket etmem büyük bir sorumsuzluk olurdu.”
Öte yandan ana muhalefetteki Personel Partisi’nin maliye siyasetlerinden sorumlu üst seviye siyasetçisi James Murray, Truss’ın siyasetlerinin verdiği ziyanı haftalarca üstlenmeyerek kendisi dışında herkesi suçladıktan sonra bu noktaya gelmesinin “zararı gidermediğini” söyledi:
“Hiçbir özür bu krizin Başbakanlık’ta yaratıldığını ve bedelinin personeller tarafından ödendiği gerçeğini değiştiremez.”
Maliye Bakanı Hunt, dün Avam Kamarası’nda yaptığı konuşmada güç şirketlerine yeni vergiler getirme yahut emekli maaşlarının artışını azaltma üzere seçenekleri de dışlamadı.
Hunt, ülke genelinde halka verilen güç faturası takviyesinin de Nisan’dan sonra sonlanacağını söyledi.
Ancak bu U dönüşleri, İngiltere bütçesindeki açığı kapamak için kâfi değil.
Hükümetin 2026-27 bütçesine kadar yıllık 60 milyar sterlinlik bir açığı bulunuyor. Açıklanan planların akabinde bu açığı 27,7 milyar sterline indirse de büsbütün kapatabilmiş değil.
Yaz boyunca verdiği kelamlardan bir ay içinde dönmesi nedeniyle birtakım Muhafazakar Parti milletvekilleri, Liz Truss’ın Başbakanlık misyonundan nasıl uzaklaştırılabileceği üzerine baş yormaya başladı.
Beş Muhafazakar milletvekili şimdiden kamuoyu önünde Truss’ı istifaya davet etmiş durumda.
Muhafazakar Parti’nin kendi iç kuralları, misyona başlayan başbakana karşı bir yıl boyunca güvensizlik oylaması yapılmasını yasaklıyor.
Fakat partinin bu kuralının değiştirilebileceği belirtiliyor.
Öte yandan Truss’ın yerine kimin gelmesi gerektiği konusunda bir fikir birliği yok.
