Fed, hafta içindeki toplantısında siyaset faizini arka arda dördüncü defa 75 baz puan artırarak 14 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 3,75-4,00 aralığına çıkardı.
Bankadan yapılan açıklamada, enflasyonu düşürme kararlılığı vurgulanırken, faiz artışlarının suratının belirlenmesinde kümülatif sıkılaşma, para siyasetinin ekonomik faaliyeti ve enflasyonu etkilemesindeki gecikmeler ile ekonomik ve finansal gelişmelerin de dikkate alınacağı aktarıldı.
Fed Lideri Jerome Powell ise faiz kararının açıklanmasının akabinde düzenlediği basın toplantısında, faiz artırımlarına orta vermeyi düşünmek için çok erken olduğunu belirterek, faiz oranında son düzeyin beklenenden daha yüksek olabileceğini söz etti.
Nihai düzeyin beklenenden daha düşük olabileceği ve piyasalarda son vakitlerde dillendirilen “kısa müddetli duraklama” beklentisinin büyük oranda ortadan kalkmasıyla risk iştahının azaldığı görüldü.
Banka gelecek toplantılarda data bazlı karar alacağını açıklarken, hafta içinde iş gücü piyasalarının güçlü kaldığına işaret eden bilgilerin akabinde gözler gelecek hafta açıklanacak Tüketici Fiyat Endeksi’ne (TÜFE) çevrildi.
FED ARTIŞI SÜRDÜRECEK
Chicago Fed Lideri Charles Evans, Fed’in 75 baz puanlık faiz artışlarına son vermenin yararlı olabileceğini aktarırken, Boston Fed Lideri Susan Collins de 50 baz puanlık artışların da hayli büyük faiz artışı kabul edildiğini hatırlattı.
Richmond Fed Lideri Thomas Barkin, faiz oranlarının daha uzun mühlet artmaya devam edebileceğini ve beklenenden daha yüksek en son düzeye yükselebileceğini belirtirken, sıkılaşma suratının ise yavaşlayabileceğine işaret etti.
Minneapolis Fed Lideri Neel Kashkari de, ekim ayı istihdam datalarının, Fed’in enflasyonu denetim altına almak için neden faiz oranlarını artırmaya devam etmesi gerektiğini gösterdiğini aktardı.
Hafta içinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 3 aylık hazine bonosunun getirisinin yaklaşık 20 baz puan kadar altına gelse de, Fed’in şahin duruşu ve güçlü iş gücü piyasası bilgileriyle tekrar 3 aylık hazine bonosu getirisinin üzerine çıktı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta 113,1’e kadar yükselen dolar endeksi haftanın son süreç gününde karlarının büyük kısmını geri vererek haftayı yüzde 0,1 artışla 110,8’den tamamlarken, emtia fiyatları değerli yükseliş kaydetti.
Brent petrolün varil fiyatı hem dolar endeksindeki gerileme, hem de Çin’in “sıfır Kovid-19” siyasetini gevşetebileceğine yönelik haber akışıyla yüzde 4,3 kıymet kazanarak 98,1 dolara çıkarken, bakırın libresi de yüzde 5,2 artışla haftayı 3,63 dolardan tamamladı.
Altının ons fiyatı yüzde 2,2 kıymet kazanarak 1.681 dolara, gümüşün onsu ise yüzde 8,3 yükselişle 20,9 dolara çıktı.
NEW YORK BORSASI NEGATİF AYRIŞTI
ABD’de hisse piyasaları bu hafta satış yüklü bir seyir izleyerek global hisse piyasalarından negatif ayrışırken, gelecek hafta gözler perşembe açıklanacak TÜFE başta olmak üzere data gündemi Fed yetkililerinin açıklamalarına çevrildi.
Ülkede bu hafta açıklanan bilgilere nazaran, tarım dışı istihdam ekimde 261 bin bireyle beklenenden fazla artarken, işsizlik oranı yüzde 3,5’ten 3,7’ye yükseldi.
ABD’de JOLTS açık iş sayısı, eylülde 10 milyon 717 bine çıkarak piyasa beklentilerinin bilakis artış gösterirken, özel bölüm istihdamı, ekimde 239 bin artarak piyasa beklentilerinin üzerinde yükseliş kaydetti.
Ülkede 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı yüzde 7,06’ya gerileyerek 10 haftalık yükselişin akabinde birinci kere düştü.
ABD’de Tedarik İdare Enstitüsü (ISM) imalat dışı endeksi de ekimde aylık bazda 2,3 puan azalışla 54,4’e gerileyerek Mayıs 2020’den bu yana en düşük düzeye inse de, hizmet bölümünün büyümesini sürdürdüğüne işaret etti.
Ekonomik aktivitenin hala güçlü olduğuna ait sinyaller Fed’in şahin kalmaya devam edeceğine yönelik beklentileri destekledi. Hisse piyasaları bu gelişmelerle haftanın birinci dört gününde gerilerken, cuma günü kayıplarını sonlu da olsa telafi etti.
New York borsasında S&P 500 endeksi haftalık yüzde 3,35, Nasdaq endeksi yüzde 5,65 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,40 bedel kaybetti.
7 Kasım ile başlayan haftanın data takviminde, çarşamba toptan stoklar, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları ve cuma Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi dataları takip edilecek.
İNGİLTERE MERKEZ BANKASI’NDAN RESESYON UYARISI
Avrupa borsaları geçen hafta alış yüklü bir seyir izlerken, gelecek hafta gözler cuma günü İngiltere’de büyüme ve Almanya’daki enflasyon dataları başta olmak üzere ağır bilgi gündemine çevrildi.
Hafta içinde İngiltere Merkez Bankası (BoE) siyaset faizini 75 baz puan artırarak yüzde 3’e yükseltti.
BoE’nin açıklamasında, ülkenin gelecek iki yıl boyunca resesyonda kalabileceği vurgulanırken, en son faiz oranın da piyasadaki fiyatlamaların altında olmasının beklendiği aktarıldı.
Avrupa Merkez Lideri (ECB) Lideri Christine Lagarde hafta içinde yaptığı açıklamalarda şahin tonuyla dikkati çekti.
Lagarde, ECB’nin, arka arda üçüncü faiz artırımının akabinde Avro Bölgesi’nde resesyon mümkünlüğünün yükselmiş olsa bile enflasyonla çaba etmek için faiz oranlarını artırmaya devam edeceklerini belirtti.
Enflasyon bu kadar yüksek düzeylerde ne kadar uzun mühlet kalırsa iktisada yayılma riskinin de o kadar büyük olacağını belirten Lagarde, “Bizim (ECB) vazifemiz, fiyat istikrarıdır ve elimizdeki tüm araçları kullanarak bunu sağlamalıyız. Enflasyonu yüzde 2 gayemize geri getirmek için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyız.” sözünü kullandı
Lagarde, faiz artırımda hala değerli bir yol kat etmeleri gerektiğine değinerek, bilanço küçültmek de dahil ekstra adımları da atabileceklerini belirtti.
Bölgede açıklanan makroekonomik datalara nazaran Avro Bölgesi’nde, yıllık enflasyon ekimde güç fiyatlarındaki artışın tesiriyle yüzde 10,7’ye ulaşarak kayıtlardaki en yüksek düzeye çıktı. Bölge iktisadının, yılın üçüncü çeyreğinde ait büyümesi ise yüzde 0,2 ile beklentilerin altında kaldı. Avro Bölgesi’nde Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) 2022’nin üçüncü çeyreğinde 2021’nin birebir periyoduna nazaran ise yüzde 2,1 yükseldi.
Almanya’da işsizlik yüzde 5,5’te sabit kalırken, Avro Bölgesi’nde imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 46,4’e gerileyerek, yavaşlamanın daha da derinleştiğine işaret etti.
Bu hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 4,07, Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,63, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,29 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,34 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi Almanya’da sanayi üretimi ve Lagarde’ın açıklamaları, salı Avro Bölgesi’nde perakende satışlar, ve cuma İngiltere’de sanayi üretimi bilgileri takip edilecek.
ASYA’DA OYNAKLIK DURULMUYOR
Asya borsalarında bu hafta alış bir seyir izlenirken, Çin’in “sıfır Kovid-19” siyasetinde gevşemeye gideceğine yönelik haber akışı bölge borsalarını üst taşıdı.
Hafta başında 2009’dan bu yana en düşük kapanışını gerçekleştiren Hang Seng endeksi, bu düzeyde tesirini artıran alımların devam etmesiyle evvelki hafta kapanışına nazaran yüzde 8’den fazla yükseldi.
Söz konusu yükselişte teknoloji firmalarının öne çıktığı görülürken, Hang Seng Teknoloji endeksi cuma günü evvelki kapanışın yüzde 9 üzerinde kapandı.
Bölgede açıklanan datalara nazaran Çin’de imalat sanayi PMI 49,2’ye çıksa da, üretimde yavaşlamanın devam ettiğine işaret etti. Japonya’da sanayi üretimi aylık bazda yüzde 1,9 azalırken, yıllık bazda yüzde 9,8 artsa da beklentilerin altında kaldı. Ülkede perakende satışlar ise aylık yüzde 1,1, yıllık yüzde 4,5 arttı.
Bölge ülkelerinden Japonya, Güney Kore, Tayvan ve Malezya’nın imalat sanayi PMI dataları de ekimde 50’nin altında kalarak üretimin yavaşladığına işaret etmişti.
Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası, beklentiler doğrultusunda siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 2,85’e çıkardı. Bankadan yapılan açıklamada enflasyonun gelecek sene bu vakitlerde yüzde 8 civarında zirve yapmasının beklendiği kaydedilirken, büyüme beklentileri de gelecek yıl için yüzde 3’ten yüzde 1,5’e indirildi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,35, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 5,31, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 8,73 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,52 yükseldi.
7 Kasım ile başlayan haftanın bilgi takviminde pazartesi Çin’de dış ticaret istikrarı, çarşamba Japonya’da dış ticaret istikrarı ve Çin’de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ile TÜFE ve cuma Japonya’da TÜFE takip edilecek.
YURT İÇİNDE BORSA REKOR KIRMAYA DEVAM ETTİ
Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 8,71 artışla 4.216,98 puana yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, gördüğü en yüksek seviyeyi de 4.233,58 puana taşıdı.
Gelecek hafta gözler cuma günkü sanayi üretimi ve ödemeler istikrarı datalarına çevrilirken, TÜFE ekimde aylık yüzde 3,54, yıllık yüzde 85,51 arttı.
Dolar/TL haftayı bir evvelki haftalık kapanışın çabucak altında 18,5695’ten tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 4.250 ve 4.300 düzeylerinin direnç, 4.180 ve 4.150 puanın dayanak olarak takip edileceğini söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi hazine nakit istikrarı ve perşembe işsizlik oranı takip edilecek.
