Gebelik, bayan hayatında çok özel bir periyottur. Bedende adeta bir hormon fırtınası vardır ve bu nedenle tüm sistemlerde, fizyolojik birçok değişiklik meydana gelir. Bu değişikliklerin bir kısmının sistemi, hala tamanlaşılmış olmamakla birlikte bilinen tek şey; bu değişikliklerin bebeği korumak ve yaşatmak için olduğudur.
Gebe bayanın bedeninde artan östrojen ve progesteron hormonuna bağlı olarak; cilt, saç, tırnak üzere dokularda değişiklikler olmakta, bunların birçok anne adaylarını kaygıya sevk etmektedir. Telaşın temelinde; bu değişikliklerin bebeğe bir ziyanı olup olmadığı yatarken, öbür yandan bu değişikliklerin kalıcı mı yoksa süreksiz mi olduğu soruları bulunmaktadır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Gökçenur Gönenç, hamilelik devrinde meydana gelen fizyolojik değişimleri anne adaylarına açıklayarak, tekliflerde bulundu.
Lohusalığın bitmesini bekleyin!
Cildin kuruması, pul pul olması hatta soyulması da gebelikte karşılaşılan bir durumdur. Hafif kuruluktan başlayıp, tüm bedeni saran döküntülere kadar geniş yelpazede cilt değişikliği görülebilir. Cildin pak tutulması, nemlendirilmesi, çok istikametli beslenme ile bu durum engellenebilir. Kimi durumlarda ek vitamin desteği gerekebilmektedir. Gebelikte oluşan tüm değişikliklerin olağan duruma dönmesi, lohusalık olarak isimlendirilen doğum sonrası 6 haftalık devirde gerçekleşir ki bebeğin “kırkı çıkması” da buradan gelir. Bu nedenle; gebelikte oluşan değişiklikler için lohusalık sürecinin bitmesi beklenmeli, bu süreç sonunda sebat eden durumların tedavisi üzerine yoğunlaşılmalıdır.
Gebelik, duygusal yoğunluğa ve hormonal değişimlere bağlı olarak ruhsal gel-git’lerin yaşandığı bir devirdir. Anne adayı, kendi bedenindeki süratli değişimlere adapte olmaya çalışır. Bu gerilimin üzerine bir de aynaya baktığında, kendini hoş görmemesi eklendiğinde, ruhsal çöküş başlayabilir. Temelde bilinmesi gereken; bu değişiklerin birçoklarının süreksiz olduğu, bir kısmının doğumdan sonra büsbütün geçeceği, bir kısmının büyük ölçüde azalacağıdır. Cilt çatlakları üzere kalıcı olabilecek durumlara da “bebekten hatıra” denmesi ve durumla barışık olunması gerektiği niyetindeyim.
Gebelikte güneş kreminin önemi
Kliniğe en sık müracaat nedeni olan meşakkatler; saç dökülmesi, tırnak kırılması, lekelenme, kıllanma ve cilt kuruluğudur. Anne adaylarının neredeyse yüzde 75’inin yüz bölgesinde, gebelik maskesi denen leke oluşabilir. Yüksek östrojen düzeyine bağlı bu durum; yüzde bilhassa alın, burun, dudak üstü, elmacık kemiklerinin üzeri ve çenede ağırlaşan koyu renk halinde görülür. Bu maske oluştuktan sonra, geçmesi kolay olmayabilir. O yüzden, oluşmasını engellemek için tedbir almak gereklidir. Bilhassa yaz aylarında olmak üzere, güneşe maruz kalınacak durumlarda, kesinlikle müdafaa faktörlü güneş kremi uygulanmalıdır. Bu sayede, güneşin lekeleri alevlendirme tesirinden korunulmuş olur. Oluşmuş maskenin giderilmesi için PRP, mezoterapi, lazer uygulamaları üzere formüller kullanılabilmektedir lakin günümüzde bu formüllerin, gebelik esnasında emniyetli kullanımına ait kâfi bilimsel data bulunmamaktadır.
Gebelikte saç dökülmesi
Saç değişiklikleri, hamileleri huzursuz etmektedir lakin bunların birçok gebelik bitimiyle olağanda dönecektir.
En sık görülen sorun, saç dökülmesidir. Bu dökülme erkek tipi saç dökülmesi dediğimiz ön–yan kısımların açılması formunda olabilir. Bedenin çeşitli bölgelerinde, kıllanma artışı gözlenebilir. Daha evvel olmayan yerlerde, yeni kıllar çıkabilir. Bu durum, koyu derili bayanlarda daha barizdir. Bunlardan kalın olan kıllar için doğum sonrası, lazer epilasyon gerekli olabilecekken ayva tüyü formundaki ince kıllar genelde, doğumdan sonraki 6 haftalık lohusalık periyodu sonunda dökülür. Tırnaklar gebelikte daha süratli uzarlar lakin ekseriyetle; yumuşama, incelme, enine çatlaklar oluşması ve tırnağın yaprak yaprak ayrılması görülebilir.