Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi ve Göğüs Cerrahisi Derneği Lideri Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk, sinsi formda ilerleyen ve kısa müddette kendini belirli etmeyen göğüs kanserinin belirtileri ve uygulanan tedavi yollarına ait açıklamalarda bulundu.
Meme kanserinin dünyada ve Türkiye’de bilhassa bayanlarda sık görülen bir kanser çeşidi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk, bu hastalığa yakalanma riskinin her geçen gün arttığını belirtti. Gelişen tıp dünyasında teşhis imkanlarının sevindirici nitelikte olduğunu kaydeden Cantürk, “Tedavi seçeneklerinin gelişmesiyle kanserden vefatlar birebir ölçüde artmıyor. Göğüs kanseri, göğüste bulunan bir hücrenin olağandışı özellikler kazanması ve bunların evvel bir hücreden iki hücreye, iki hücreden dört hücreye, dört hücreden sekiz hücreye katlanarak anarşik çoğalması olarak tanımlanabilir. Ama bazen hastalarımız ’Hiçbir şeyim yoktu, birden teğe oluştu’ diyerek bize geliyor. Bizim göğüs kanseriyle ilgili farkındalığı artırmaktaki hedefimiz, erken teşhisin yakalanması. Bu hastalık 6-7 yıl üzere bir vakit süreci içerisinde elle hissedilebilir etaba geliyor. Münasebetiyle erken periyotta bilhassa muhakkak yaş kümelerinde tarama programlarına katılarak, göğüs kanseri teşhisinin konulabilmesi için farkındalığı artırmaya çalışıyoruz” dedi.
“ELLE HİSSEDİLEN BİR KİTLE HER VAKİT MAKUS HUYLU OLMAYABİLİR”
Meme kanserinin belirtilerine değinen Cantürk, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bazen göğüs kanseri göğüs başından kanlı akıntı, göğüste ele gelen kitle, göğüs başında ve göğsün çeşitli yerlerinde çökme ve çeşitli lezyonlarla karşımıza çıkabiliyor. Tabii bizim dilek ettiğimiz bu türlü belirtiler ile karşımıza çıkan hastalar değil de, görüntüleme ve tarama programlarıyla kanseri tespit ettiğimiz hastalar. Şayet bu türlü yakalayabilirsek göğüs kanserine tam bir düzgünleşme kelam konusu olabilir.
Ne kadar ileri evre olursa o vakit hem tedavi maliyeti artıyor hem hastalığın güzelleşme ve kür sağlanma oranı azalıyor hem de toplumsal ve ailesel problemlere yol açıyor. Kadınlarda 40 yaşından evvel ultrasonografi, kendi kendine göğüs muayenesi, 40 yaşından sonra sıhhat kurumlarına başvurarak mamografi çektirmelerini, göğüs ultrasonları yaptırmalarını öneriyoruz.
50 yaşından sonra ise şayet imkanları var ise Sıhhat Bakanlığı’nın tarama programlarına katılmalarını öneriyoruz. Göğüs kanserine saydığımız bu belirtiler olmadan da yakalanma ihtimali bulunabilir. Elle hissedilen bir kitle her vakit makus huylu olmayabilir, bu nedenle bir kitle ile karşılaştığımız vakit tasaya kapılmamak lazım. Kitlenin âlâ huylu olduğunun hesaplanması en kıymetli uğraşımız.”
“ERKEKLERDE DAHA SALDIRGAN SEYREDİYOR”
Meme kanserinin erkeklerde daha saldırgan seyredebildiğini belirten Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk, “100 göğüs kanserinin 99’u bayanlarda, 1 tanesi ise erkeklerde görülüyor. Yüzde 1 üzere oran kelam konusu. Erkekler göğüs kanserine daha kolay yakalanabilir diyebiliriz, erkeğin göğüs yapısı süratle geliştiği için göğüs kanseri biraz daha saldırgan seyredebiliyor. Onun için erkek arkadaşlarımızın da göğüs kanserine karşı daha uyanık olması gerekiyor. Gençlik devrinde kullanılan bir kadro ilaçlarla ve yaşlanma ile birlikte göğüste jinekomasti dediğimiz durumlar oluşabilir. Bunlar yeterli huylu hadislelerdir fakat bir doktor tarafından teyit ediliyor olması lazım. Onun için genel cerrahi kliniklerinde bu şekil yakınmaları olan hastaların başvurup, âlâ huylu olup olmadığını teyit etmeleri gerekiyor” sözlerini kullandı.
“MEMENİN ALINMASI VE KİTLENİN ÇIKARTILMASI KELAM KONUSU OLABİLİR”
Erkeklerde görülen göğüs kanserinin çoklukla kitle olarak ortaya çıktığını, cilde yakın bir yerde seyrettiği için süratle geliştiğini kaydeden Prof. Dr. Cantürk, “Erkeklerde de bayanlarda da göğsün alınması ve kitlenin çıkartılması kelam konusu olabilir. Koltuk altı lenf bezlerinin çıkartılması ya da birinci koltuk lenf bezinin bulunup düzgün huyluysa geri kalan koltukaltı lenf bezlerinin çıkartılmaması üzere yollar de var. 20. yüzyılın başında göğüs kanserleri hastalarda radikal mastektomi dediğimiz, göğsün ve göğüs duvarındaki kasların birlikte çıkarıldığı, koltuk alındaki lenf bezlerinin alındığı çok radikal bir süreç yapılıyordu. 20. yüzyılın ikinci yarısında modifiye radikal mastektomi dediğimiz kasların değil de, kasların üzerindeki göğüs dokusunun ve koltuk altı lenf bezlerinin çıkarıldığı bir ameliyat biçimine geçildi. Natürel bu 20. yüzyılın başında yapılanlara nazaran daha sempatik bir ameliyattı” dedi.
“HASTA İSTEMEZSE KESİNLİKLE MEMEYİ KORUYORUZ”
Memenin büsbütün alınmasının hastaları ürküten bir durum olduğunu ama gelişen tıbbi sistemler sonucunda bu tekniğe ‘son çare‘ olarak başvurulduğunu belirten Cantürk, “20. yüzyılın son çeyreğinde bilhassa göğüs hami cerrahi dediğimiz yalnızca kitlenin çıkartılmasının ön plana çıktığı prosedürler geliştirildi. Şayet göğsün uygun yerine yerleşmişse, birden fazla odağı tutmuyorsa, hasta göğsünün alınmasını tercih etmiyorsa o vakit kesinlikle memeyi koruyoruz. Sadece kitleyi sağlam sonlarıyla birlikte çıkartıyoruz. Koltuk altı lenf bezlerini ise başlangıçta çıkartıyorduk, bu defa de kolda ödem gelişiyor ve ömür zorluklarına yol açıyordu.
Yapılan çalışmalar bütün göğüs kanserlerinde koltuk altı lenf bezlerinin tutulmadığını gösterdi. Onun için artık göğüs başına verdiğimiz bir mavi boya ile yahut radyo faal husus ile koltuk altındaki birinci lenf bezini buluyoruz. Ameliyat sırasında yahut ameliyattan sonra o lenf bezi kıymetlendiriyoruz. Tümör yoksa geri kalan koltuk altı lenf bezlerini çıkartmıyoruz. Birinci lenf bezinin testi olumlu çıktıysa ondan sonraki lenf bezlerinin olumlu çıkma ihtimali yüksek olduğu için geriye kalan koltuk altı lenf bezlerini çıkartıyoruz. 21. yüzyılın başı prestijiyle memeyi çıkartmak yerine kitleyi ön plana çıkartmak ön plana çıktı diyebiliriz” halinde konuştu.
“MEME KANSERİNİN YÜZDE 10’U GENETİK GEÇİŞLİDİR”
Her kitlenin kanser olmadığının altını çizen Cantürk, “Meme ağrısının kanser olduğu, kistlerin kansere dönüşebileceği üzere yanlış bilinen hususlar var. Birincisi kist dediğimiz şey içi su dolu keseciklerdir. Şayet bu kistler kolay içi su dolu kistler ise biz bunlara ’fibrokistik değişiklikler’ diyoruz, ’fibrokisitk hastalık’ demiyoruz ve bunlar kansere taban hazırlayacak şeyler değildir. Hasebiyle panik olup doktor hekim dolaşmak, çok sık hastanelere başvurmak gerekmiyor. Fibrokisti olan bireylerin yılda bir defa tabibe başvurması gerekirse, o vakit ultrason yapılması önerilebilir. Her ele gelen kist kanser değildir, panik olmaya gerek yok. Göğüs kanserinin ailesel geçişi olduğu düşünülüyor.
Kadında göğüs kanseri görüldüyse ’kardeşi, annesi yahut çocuğunda görülecek’ diye bir yanlış var. Göğüs kanserinin yüzde 10’u genetik geçişlidir. Yüzde 80’i çevresel ve öbür faktörler ile bağlıdır. Göğüs kanserinin en kıymetli risk faktörü bayan olmaktır. Kadınlık hormonuna göğüs ne kadar maruz kalır ise o kadar çok göğüs kanseri gelişme riski olur. Erken yaşta adet görmek, geç menopoza girmek, az emzirme üzere şeyler göğsün daha fazla bu hormona maruz kalması manasına geliyor. Münasebetiyle bayanlarımızın bu orta periyotta erken yaşta doğum yapmaları, doğum yaptıktan sonra çocuklarını emzirmeleri üzere durumlar gözetici olabilir. Bütün bunları yapmalarına karşın kanser olabilirler zira çevresel faktörlerin de rolü var” diye konuştu.
