Endonezya’da futbol karşılaşmasının sona ermesinin akabinde çıkan izdihamda şu ana dek 125 kişinin ömrünü yitirmesi, tarihteki benzeri faciaları akla getirdi.
Dünya genelinde konser, spor karşılaşmaları ve dini aktiviteler üzere toplumsal olaylarda yaşanan izdihamlar sonucu binlerce kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi yaralandı.
Dün, Doğu Java eyaletinin Malang kentindeki lig maçının akabinde iki rakibin taraftarları ortasında hengame çıktı, polisin arbedeyi sonlandırmak için göz yaşartıcı gaz kullanması sonucu yaşanan izdihamda çok sayıda kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi yaralandı.
Son yıllarda kitleleri bir ortaya getiren toplumsal etkinliklerde emsal facialar yaşanabiliyor. Bilhassa kapalı yerlerde başlayan yangınlar nedeniyle oluşan panik anları izdihamlarla neticeleniyor.
KONSERLERDE YAŞANAN İZDİHAMLAR
Brezilya’daki Santa Maria kasabasında 2013’te meydana gelen olayda 230’dan fazla kişi hayatını yitirdi.
Gece kulübünde çıkan yangının büyük paniğe yol açması sonucu kaçmaya çalışanlar için aktiflik büyük bir faciayla sona erdi.
Kamboçya’da bir şenlikte 2010’da çıkan izdihamda ölenlerin sayısı 345 olarak açıklandı, olay, “Kızıl Kmerler’in 1979’daki komünist idaresinden sonra ülkeyi vuran en büyük trajedi” olarak nitelendirildi.
Arjantin’in başşehri Buenos Aires’te 2004’te meydana gelen konser faciasında 194 kişi hayatını kaybetti.
Mekanın toplam kapasitenin 3 katı kadar olan yaklaşık 3 bin kişinin “Callejeros” isimli rock müzik kümesini dinlemeye geldiği konser sırasında yerin tavanında çıkan yangın felaketlerin başlangıcı oldu.
Acil çıkış kapılarının kilitli olması ve rutin yangın kontrolünün vaktinde yapılmaması sonucu yaşanan izdiham, dumandan zehirlenen onlarca kişinin vefatıyla sonuçlandı.
HAC İZDİHAMLARI
Hac farizasını yerine getirmek için her yıl milyonlarca Müslüman’ın akın ettiği kutsal topraklardaki izdihamlarda da yüzlerce kişi hayatını yitirdi.
Özellikle hacı adaylarının tünel çıkışı ve şeytan taşlama sırasında yaşadıkları izdihamlar, çok acı kayıpları beraberinde getirdi.
En çok kişinin hayatın kaybettiği 2 Temmuz 1990’da Mina’daki tünelde çıkan izdihamda 1426 kişi öldü.
24 Eylül 2015’te şeytan taşlama sırasında yaşanan izdihamda da 753 kişi ömrünü yitirdi, 887 kişi yaralandı.
24 Mayıs 1994’te misal bir nedenden dolayı çıkan izdihamda ise 270 kişi hayatını kaybetti.
Yine 1 Şubat 2004’te 251 kişi ve 12 Ocak 2006’da 364 kişi şeytan taşlama esnasındaki izdihamlarda yaşama gözlerini yumdu.
HİNDİSTAN’DA YAŞANAN FACİALAR
Hindistan’da Hindu dini özel günlerinde yaşanan facialar sonucunda da yüzlerce kişi hayatını kaybetti.
2005’in Ocak ayında Satara bölgesinde Hindu hacılar ortasında yaşanan izdihamda 257 kişi öldü.
Hindistan’ın Madya Pradeş eyaletinde 2013’te Hindu hacı adayları, Sindh Irmağı üzerindeki köprünün çökmesi kaygısıyla paniğe kapıldı, çıkan izdihamda ezilerek ya da ırmağa düşüp boğularak ölenlerin sayısı 115 olarak açıklandı.
DİĞER İZDİHAMLAR
Kongo’nun başşehri Brazzaville’de 1994’te kilisede vaftiz merasiminden sonra çıkan izdihamda birçok çocuk 150 kişi hayatını kaybetti.
Irak’ın başşehri Bağdat’ta Ağustos 2005’te bir köprüde intihar eylemcisinin olduğu söylentisi nedeniyle izdiham meydana geldi. Bağdat’taki izdihamın sonucu 1005 kişi hayatını yitirdi.
Almanya’da 2010’da Duisburg’da düzenlenen Aşk Geçidi sırasında cümbüş alanına giden yolların üzerindeki tünelde izdiham yaşandı, 21 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.
SPOR ALANLARINDA YAŞANAN FACİALAR
Dünya spor tarihi, binlerce kişi kapasiteli stadyumlarda meydana gelen facialarla yüzleşti. Bunların başında 1985 Şampiyon Kulüpler Kupası Finali’nde yaşananlar geliyor.
Liverpool seyircileri, 29 Mayıs 1985’te Brüksel’deki Heysel Stadyumu’nda Juventus taraftarlarına saldırarak izdihama neden oldu.
İzdihamda 39 kişi hayatını kaybetti. Olayların akabinde İngiliz kulüpleri, UEFA tarafından 5 yıl boyunca Avrupa Kupası karşılaşmalarından men edildi.
İngiliz futbolunu derinden etkileyen bir diğer facia da 15 Nisan 1989’da İngiltere’nin Sheffield kentinde yaşandı.
Liverpool-Nottingham Forest maçı başladıktan 6 dakika sonra biletsiz Liverpool seyircileri, maça girmek için Hillsborough Stadyumu’nun kapılarına yüklendi, 96 kişi havasız kalarak ya da ezilerek can verdi.
Peru ile Arjantin ortasında 1964’te yapılan futbol karşılaşmasında çıkan olaylar sonucu yaşanan izdiham, 328 kişinin vefatıyla sonuçlanarak “futbol tarihinde görülen en ölümcül facianın” yaşanmasına neden oldu.
Gana’nın başşehri Akra’da Accra Hearts of Oak ile Asante Kotoko ekipleri ortasında oynanan gayrette gol sevinci yaşayan taraftarlara polisin biber gazı sıkması, “Afrika futbol tarihinin en büyük facialarından” biriyle sonuçlandı.
Gazdan korunmak isteyen taraftarların kaçışmasıyla oluşan izdiham sonucu 126 izleyici hayatını kaybetti.
Nepal’in başşehri Katmandu’da da 1988’de çıkan fırtınada stadyumdaki seyirciler sığınacak yer aradı, bu sırada yaşanan izdihamda 100’den fazla kişi hayatını yitirdi.
