Eğitim-iş Sendikası, “2023 Eğitim Bütçesi’ raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporda eğitim bütçesinin 2016’dan bu yana Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GYSH) içerisinde ve Merkezi İdare Bütçesi içerisinde azalma eğilimine girdiği belirtildi. 2016 yılında eğitim bütçesinin GSYH içerisindeki hissesi yüzde 4,21 iken 2023 yılında bu oran yüzde 3,48 olduğu aktarıldı.
2016 yılında merkezi idare bütçesinden eğitime yüzde 19,24 oranında hisse ayldığı hatırlatılan raporda bu oranın 2023’te yüzde 14,53’e gerilediği belirtildi. Raporda “Eğitime ayrılan hisse 4+4+4 eğitim modeli öncesinin gerisinde kalmıştır” dendi.
Eğitim bütçesinin kurumlar içerisindeki dağılımına yönelik şöyle dendi: “2023 yılında toplam eğitim bütçesi 649 milyar 800 milyon TL olarak belirlenmiştir. Toplam eğitim bütçesinin; yüzde 66,99’unu MEB, yüzde 20,72’sini YÖK ve üniversiteler, yüzde 0,23’ünü ÖSYM bütçeleri, yüzde 12,06’sını ise KYK ve öbür bütçeler oluşturmuştur.”
Eğitim bütçesi ile ilgili şu bilgiler paylaşıldı: “Yüzde 68,31’i işçi sarfiyatlarına, yüzde 10,37’si toplumsal güvenlik kurumu devlet primi sarfiyatlarına, yüzde 8,95’i mal ve hizmet alım sarfiyatlarına, yüzde 9,17’si’ sermaye masraflarına, yüzde 3,1’i cari transferlere, yüzde 0,1’i ise sermaye transferlerine ayrılmıştır.”
Eğitim-İş Sendikası raporda yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
• Ulusal Eğitim Bakanlığı, bir defa olsun isminin hakkını vererek bu yetersiz bütçeye itiraz etmeli ve ulusal eğitimin acil gereksinimlerine tahlil olacak nitelikte bir bütçe talebinde bulunmalıdır.
• Bu bütçede yeni okul ve derslikler, dezavantajlı kümedeki öğrencilere verilecek dayanaklar, taşımalı eğitim ve ikili eğitimi bitirecek ataklar ve iktidar tarafından yalnızca nostaljik bir vaat üzere anılan köy okullarının artık açılmasını sağlayacak adımların maliyetleri de detaylı biçime yer almalıdır.
• Bütçe geçim sorunuyla boğuşan eğitim işçilerini de hayata bağlayacak nitelikte olmalıdır. Münasebetiyle MEB ve yükseköğretim bütçelerinin ulusal gelire oranı en az iki kat arttırılmalıdır.
• Eğitim öğretime hazırlık ödeneği bir maaş meblağında tüm eğitim işgörenlerine ödenmelidir.
• 24 Kasım Öğretmenler Günü’nde tüm öğretmenlere bir maaş meblağında ikramiye ödenmelidir.
• Öğretmenlik mesleğini basamaklandırarak kısmi maaş artışı öngören kelamda meslek kanunu yine düzenlenmeli, basamaklandırma yapılmadan tüm öğretmenlerin maaşlarında uygunlaştırma yapılmalıdır.
• Kontratlı ve fiyatlı öğretmenlik uygulamasına derhal son verilmeli, Anayasal bir hak olan garantili istihdam, eğitimde tek metot haline gelmelidir.
• Resmi sayılara nazaran 100 bin öğretmen açığı olduğu görülmekte, gereken kadar okul ve derslik inşaatı tamamlandığında bu sayının kat kat büyüyeceği anlaşılmaktadır. Hasebiyle bütçe bu atamaları mümkün kılabilecek bir hale getirilmelidir.
• Eğitim işçilerine ödenen toplumsal yardımlar günün şartlarına nazaran yine belirlenmelidir.
• MEB bütçesinin özel okullara aktarılması, ulusal eğitim bütçesinin, tüm kontrollerden muaf hale getirilmiş Maarif Vakfı ile paylaşılması derhal engellenmelidir.
