Düşük yağış ve mevsim normalleri üzerinde seyreden sıcaklıklar Türkiye’yi kuraklığa mahkûm etti. İktidar, 2021’de Paris İklim Antlaşması’nı imzalamasına rağmen kelam konusu antlaşmanın gereklerini yerine getirmezken yanlış siyasetlerle su kaynakları yok oldu. Marmara Denizi müsilajla uğraşırken Karadeniz’de de hidroelektrik santralları (HES) dereleri kuruttu. 22 Mart Dünya Su Günü’nde dünya ve Türkiye’deki tablo korkutucu boyuta ulaşmış durumda.
‘ÖLÜMLE EŞ ANLAMLI’
Hidrobiyolog Dr. Erol Kesici, suyun bolluğu halinde kıymeti tam anlaşılmazken yokluğu halinde vefatla eş manalı olduğunu söyledi. Nüfus artışının yanı sıra tabiat ve etrafa verilen tahribatın katlanarak büyümesinin kaynakların kurumasına neden olduğunu belirten Kesici, “Suyun tükenmez bir kaynak olarak görülmesi, ekosistemi ve özelde de su kaynaklarını korumaktan uzak siyasetler, uygulamalar su kaynaklarının kurumasına ve kirlenmesine neden oluyor. Son yıllarda dünyanın neredeyse yarısından fazlasının pak ve inançlı suya erişememesi, global su krizine bağlı olan iklim krizi ve su meselesinin katlanarak artmasına neden oluyor” dedi.
‘SU KANUNU ÇIKARILMALI’
Su kanunu çıkarılması gerektiğini belirten Kesici, “Su, bu kanunla birlikte bilgi, hareket planı, yatırım, yasal düzenleme strateji, yönetim ve tüzel yapılanmada üzere bütünlük anlayışıyla yönetilmelidir. Bilim insanlarının ortak çalışmasıyla suyun yönetilmesi temel maksat olmalıdır” diye konuştu
Yatırım amaçlı projeler yerine tabiatın düşünülmesi gerektiğini söyleyen Kesici, “Ekosistem bütünlüğü göz önünde bulundurularak her alana has su idaresi planları yapılmalı. Sulama suyu başta olmak üzere kullanılmış suların tekrar kullanılmasında kalite kriterleri belirlenmeli ve su kaynaklarına bırakılmasıyla ilgili su meselelerin tahlilini sağlayıcı çerçeveyle bir yasal düzenleme gerekli” tabirlerini kullandı.
Son yaşanan şiddetli sel ve yağışlarla susuzluğun giderilmeyeceğini de söyleyen Kesici, “Yavaş akışlı sellerin toprağı suya kavuşturduğuna, yeraltına, su havzalarına taşıdığına” işaretle “Taşkınların tarım, inşaat mühendisliği ve halk sıhhati üzere alanlarda kıymetli bir telaş kaynağı olduğunu” kaydetti.
KURAKLIK NASIL ENGELLENİR?
Hidrobiyolog Dr. Erol Kesici, kuraklığın önüne geçilmesi için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
- Entegre su kaynakları idaresi benimsenmeli
- Doğal su kaynaklarının biyolojik, hidrolojik ve ekolojik bütünlüğü korunmalı
- Kentler tarım ve iklime nazaran düzenlenmeli
- Verimli su idaresini garanti altına almamız için daha çok yatırım yapılmalı
- Suyun en çok kullanıldığı tarımda verimsiz su israfına son verilmeli
- Belediyeler su güvenliği planları uygulamalı
‘TARIMSAL KAHIR ÇEKERİZ’
Eski Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Müsteşarı etraf mühendisi Prof. Dr. Mustafa Öztürk ise, Türkiye’nin su kısıtlı bir ülke olduğunu söyledi. Suyun gerçek kullanılmaması halinde her yıl kuraklığın konuşulacağını belirten Öztürk, “Türkiye kısıtlı bir ülke olduğu için suyu verimli kullanmak zorunda. Şayet dikkat etmezsek ziraî ıstıraplar da çekeriz. Suyun yüzde 70’i tarımda kullanılıyor. Ayrıyeten atık suları ileri kademe arıtılmalı ve tekrardan kullanılmalı” diye konuştu.
Toprağın su tutma kapasitesinin artırılması gerektiğini vurgulayan Öztürk, “Su akışının ağır olduğu ve gölleşme yaşanan yerlerde biyohendekler ve yağmur bahçeleri kurulmalı. Ucuz olan bu sistemle birlikte suyun sel olup akması önlenir ve hendek suyun suratını keser. Bu halde sünger misyonu görür ve toprak suya kavuşur” dedi.
