Dünya Otizm Farkındalık Günü, Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler tarafından her yılın 2 Nisan günü, dünya genelindeki otistik spektrum bozukluğuna sahip beşerlerle ilgili farkındalık oluşturma emeliyle belirlenen özel bir gündür.
DÜNYA OTİZM FARKINDALIK GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Katar’ın Birleşmiş Milletler Temsilcisi Moza bint Nasır’ın teklifiyle Birleşmiş Milletler Genel Şurasının 62/139 sayılı kararıyla tanımlanmış, 1 Kasım 2007’de tüm üyelerin takviyesiyle şurada kabul edilmiş ve 18 Aralık 2007 prestijiyle uygulanmaya başlandı. 2 Nisan, Birleşmiş Milletler tarafından otizm konusunda farkındalık yaratmak ve otizm ile ilgili sıkıntılara tahlil bulmak emeliyle “Dünya Otizm Farkındalık Günü” olarak ilan edilmiştir. 2 Nisan’da başlayan “Otizm Farkındalık Ayı” çerçevesinde dünyada otizmle ilgili araştırmaların teşvik edilmesi, bu husustaki farkındalığın artırılması ile erken teşhis ve tedavinin yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.
OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU NEDİR?
Otizm Spektrum Bozukluğu; belirtileri ömrün birinci üç yılı içinde ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Her coğrafyada ve her sosyoekonomik seviyede görülebilmektedir. Erkeklerde kızlardan 3-4 kat daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Otizmin sebebi hala bilinmemekle birlikte tıbbi araştırmalar genetik faktörler ile birlikte çevresel faktörlerin de rolü olabileceğini göstermektedir. Bir çocuğunda otizm olan ailenin öteki çocuğunda da otizm görülme oranı %4-10 ortasındadır. Otizm ile ilgili yapılan pek çok araştırmada, değişkenlik göstermekle birlikte görülme sıklığının %1 civarında olduğu belirtilmektedir. Önümüzdeki devirde ülkemizde de Otizmin sıklığını ölçmeye yönelik epidemiyolojik çalışmaların yapılması planlanmaktadır.
Sessiz, içine kapanık, nasılsa konuşur üzere birtakım yanlış inanışlar ya da toplum tarafından damgalanma telaşları otizmli çocukların teşhis ve tedavisinde gecikmelere yol açabilmektedir. Unutulmamalıdır ki Otizm, ne kadar erken yaşta tanınır ve uygun bir biçimde yönlendirilirse, tedavisinde o kadar olumlu sonuçlar alınan bir bozukluktur.
Otizm ismi tıpkı olsa bile her çocukta farklı belirtilerle görülebilir, her çocuğun klinik görünümü, tedavisi ve ilerleyişi birebir olmaz. En tesirli tedavi tekniği otizme yönelik özel eğitimdir. Otizmin tedavisine özel ilaç ya da aşı yoktur, ilaç tedavisi çoğunlukla otizme eşlik eden hırçınlık, çok hareketlilik, depresyon, ağır takıntılar ve tekrarlayıcı hareketler için kullanılmaktadır. Dikkat edilmesi gerekir ki, şimdiki bilimsel datalara bakıldığında hiçbir alternatif tedavi sisteminin otizmi tedavi ettiğine dair delil bulunmamaktadır. Lakin aileler bu tekniklere başvurarak önemli maddi kayıplara uğrayabilmektedir. Bu tekniklere yönelmeden evvel kesinlikle bir çocuk ve ergen ruh sıhhati uzmanından danışmanlık alınması gerekmektedir.
2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü münasebetiyle Nisan ayı başta olmak üzere tüm yıl boyunca yurt genelinde çeşitli farkındalık faaliyetleri düzenlenmekte ve sıhhat işçisinin, çocuk alanında çalışan öbür meslek kümelerinin ve anne-babaların farkındalık seviyelerinin arttırılmasına yönelik eğitimler yapılmaktadır. Ayrıyeten, Dünya Sıhhat Örgütü(WHO), AB İnsani Yardım ve Sivil Müdafaa Genel Müdürlüğü (ECHO) ve Bakanlığımız işbirliğinde, süreksiz muhafaza altındaki bireylere yönelik sıhhat hizmetlerinin sunulduğu Göçmen Sıhhati Merkezlerinde çalışan sıhhat çalışanlarına Otizm farkındalık eğitimleri verilmeye devam etmektedir
