Kadına karşı şiddete karşı çıkan Kızılcık Şerbeti dizisi şiddete özendiriyor gerekçesiyle ceza aldı. Aziz Nesinlik diye tanımlayabileceğimiz bu cins absürt durumlarla sık sık karşılaşmakla birlikte bu cezaya şaşmamak yeniden de mümkün değil. Bu dizide iki kültür ortasındaki çatışmalar muhafazakâr ve seküler iki aile çerçevesinde gösterilirken bireyin haklarını hiçe sayan baskıcı ve otoriter bir anlayışa karşı çıkılıyor.
İNSAN HAKLARI
Muhafazakâr ailenin kızının diğer birini sevdiği halde istemediği biriyle zorla evlendirilmesi, kızın evlilik gecesi evlendirildiği kişi tarafından şiddet görmesi, sonunda da camdan aşağıya itilmesi (cezaya da bu sahne neden oluyor), çağdaş ailedeki annenin kızının sevdiğiyle evlenmesini engellemeye çalışması, dahası onu kürtaja zorlaması şiddete karşı bir duruşun tipik örnekleri. Dizide iki insanın değil de ailelerin evlendirilmesinin ne büyük krizlere yol açabileceği gösterilirken insan haklarını hiçe sayan bir anlayış eleştiriliyor.
Çocuğunu doğurmak istediği halde kürtaja zorlamak, sevdiğiyle evlenmesini engellemek, kızlarını zorla birine vererek neredeyse vefatına neden olmak üzere şiddeti sorgulayan sahneleri ‘şiddete özendirmek’ olarak mı açıklayacağız? Kelam konusu bütün bunlar değil de yalnızca uzun bir baskı sürecinin sonu olan camdan aşağıya itilme sahnesiyse, o vakit vurdulu kırdılı bütün dizileri, polisiyeleri, tansiyon dizilerini toptan yasaklamamız gerekmiyor mu? Kısaca hiçbir mantığa sığmayan böylesine absürt bir cezayı nasıl açıklayacağız?
YAPICI TENKİT…
Bu dizinin tahminen de en başarılı yanı şiddete yol açan baskıcı ve otoriter zihniyeti yapan bir biçimde eleştirmesi. Zira her iki kesimde de değişimin pekâlâ mümkün olabileceğini göstermek istiyor. Bu da farklı dünya görüşündeki bayanların baskıcı dayatmalara karşı dayanışması sayesinde oluyor. Gerçekten laik kesitten öğretmen Kıvılcım’a hayat daha yumuşak, daha sevecen bakmasını öğretiyor, muhafazakâr bölümün genç kızı Nursema’nın en tabana vurduğu andaki isyanı ise o kesimde de çok şeyin değişebileceğini haberliyor. Ütopik mi? Sanmam zira dünya değişiyor, her şey değişiyor, hayat da daima bir akış manasına geliyor. Bu akışın içinde dünyaya açıklık, esneklik, yumuşaklık ve müsamaha çok değerli. Bir şeyleri zorla tutma, konserve etme mümkün değil, yoksa çok kimsenin canı yanabilir, çok büyük adaletsizlikler yaşanabilir. Hakikaten yaşanıyor da ülkemizde her gün bir bayanın öldürülmesi bunun en çarpıcı göstergesi değil mi?
MERCEK ALTINDA
Kızılcık Şerbeti toplumumuzda pek çoğumuzun görmezden geldiği ya da içselleştirdiği bir sorunu, hiyerarşik bir ortam içinde bireye kelam hakkı vermeyen, onun ömrünü dilediği üzere yaşamasını engelleyen otoriter ve baskıcı duruşu mercek altına alıyor. Bu dizinin bayan haklarını savunma açısından bilhassa çok kıymetli ve başarılı olduğunu düşünüyorum. Sanki yasaklanmasının nedeni de tam tamına bu olabilir mi?
