Mesleği gazetecilik olan Utku Çakırözer, ‘Eylül Ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu bugün açıkladı. Raporda, basın ve tabir özgürlüğü alanındaki ihlaller şöyle sıralandı:
DARP, SORUŞTURMA, DAVA, CEZA…
“Eylül ayında Hazal Ocak, İpek Özbey, Alican Uludağ, Miyase İlknur, Barış Terkoğlu’nun da ortalarında bulunduğu 60’tan fazla gazeteci hâkim karşısına çıktı.
Gazetecilere toplam 27 yıl 7 ay 19 gün mahpus cezası verildi. Eylül ayında farklı kentlerdeki basın açıklamaları ve protestoları takip eden onlarca gazetecinin haber takibi, emniyet güçlerince şiddet kullanılarak engellendi. Gazeteciler tehdit ve darp ile karşı karşıya kalırken haber takibi yapan bir gazeteciye de silah çekildi. 2 gazeteci ise gözaltına alındı.
Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Lideri Sinan Aygül, yaptığı haber nedeniyle tutuklandı. Ramazan Dişarı hakkında tutuklama kararı verildi.
Adliyelerde basın açıklamalarını takip eden DİSK Basın-İş Genel Lideri Faruk Eren ile gazeteci Elif Bayburt gözaltına alındı.
Eylül ayında hâkim karşısına çıkan Sadiye Eser, Sadık Topaloğlu, Rojda Oğuz, Hatice Şahin, Kadri Esen, Rabia Önver ve Nurcan Yalçın, mahpus cezasına çarptırıldı.
Eski milletvekili gazeteci Barış Yarkadaş hakkında, bir televizyon programındaki açıklamaları nedeniyle cürüm duyurusunda bulunuldu.
İleri Haber Yayın Direktörü İzel Sezer ve muharriri Doğan Ergün hakkında 20 bin TL tazminat davası açıldı.
BARIŞ GÜNÜ’NDE POLİS ŞİDDETİ
1 Eylül Dünya Barış Günü kapsamında İstanbul ve Van’da düzenlenen mitingleri takip eden gazeteciler, polis tarafından şiddet kullanılarak engellendi. Van’daki 1 Eylül yürüyüşünü takip eden gazeteci Berivan Kutlu ile Zelal Tunç, vefatla tehdit edildi. Polis gazeteci Elfazi Toral’a silah çekerken gazeteci Mesut Bağcı yere yatırılarak darp edildi ve kamerası kırıldı.
İstanbul Kadıköy’deki 1 Eylül aksiyonlarında Bianet muhabiri Tuğçe Yılmaz, sivil polis tarafından engellendi ve fiziki tacize uğradı.
Beykoz Tokatköy’de ‘kentsel dönüşüm’ yıkımlarını ve yansıları takip eden gazeteciler engellendi. Halk TV muhabiri Erdinç Yılmaz, darp edilerek alandan uzaklaştırıldı.
İran’da Mahsa Amini’nin vefatını protesto etmek için Taksim’de düzenlene yürüyüşü takip eden basın mensuplarına da polis kalkanlarıyla müdahale edildi. Bir polis memuru, gazeteci Emre Orman’ı ‘Seninle ayrıyeten görüşeceğiz’ diyerek tehdit etti.
YANGIN TAKİBİ BİLE YASAK
Eylül ayında gazetecilerin adliyelerde haber takibinin de engellendiği gözlendi. Gözaltına alınan THK Üniversitesi eski Rektörü Ünsal Ban’ın adliyeye getirilişini fotoğraflayan gazetecilerin basın odası, Gasp Ofis Amiri tarafından basıldı. Gazeteciler, ‘Fotoğrafları yayınlayamazsınız’ diye tehdit edildi.
Cumartesi Anneleri’nin duruşmasının basın açıklamalarını takip eden gazeteciler Artı TV muhabiri Meral Danyıldız ve Medyascope muhabiri Edanur Tanış, polis müdahalesiyle engellendi.
Tutuklu yakınlarının Adalet Nöbeti hareketini takip eden gazeteci Doğan Kaynak, şiddete maruz kaldı.
Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi’ndeki bir halı fabrikasında çıkan yangını takip eden İHA muhabiri Said Vakkas Yağcı, 5 kişilik küme tarafından darp edildi. Gazetecilerin telefonları gasp edildi.
Sivas’ta bir binada çıkan yangını takip eden DHA muhabiri Hüsnü Ümit Avcı ve Arife Defne Arslan, polis müdahalesiyle engellendi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın basın toplantısında Fox TV muhabirinin soru sormasına bakan danışmanı müdahale etti.
ŞİDDET UYGULAYAN POLİS KORUNUYOR
Eylül ayında gazetecilere polis müdahalelerindeki artışın yanı sıra şiddet uygulayan emniyet güçlerinin cezasız kalması da dikkat çekti. Seyahat direnişinin 9. yıl dönümü nedeniyle yapılan protesto hareketlerini takip eden gazetecilere şiddet uygulayan polisler hakkında İstanbul Valiliği’nce, soruşturma müsaadesi verilmesi ve disiplin soruşturması açılmasına gerek olmadığı kararı verildi.
TELEVİZYONLARA CEZA, 50 YILLIK GAZETECİYE KART İPTALİ
RTÜK’ün televizyon kanallarına cezaları eylül ayında sürat kesmedi. RTÜK, Halk TV’ye beş sefer program durdurma ve yüzde 5 para cezası verdi. Medya Mahallesi ve Kelamım Var programındaki değerlendirmeler nedeniyle de yeniden Halk TV’ye iki defa yüzde 3 para cezası verildi.
Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı, 1975’ten bu yana basın kartı sahibi olan gazeteci Tuğrul Eryılmaz’ın daima basın kartını iptal etti.
YOLSUZLUK, RÜŞVET HABERLERİ TEKRAR ENGELLENDİ
İfade Özgürlüğü Derneği’nin web sitesindeki içerik engellemelerine ait raporlarına nazaran; eylül ayında erişim mahzuru getirilen haberler ortasında, Bodrum Vogue Hotel ve Vogue Oteller sahibi hakkındaki tweetler ve haberler, Sedat Peker’in Sermaye Piyasası Konseyi hakkındaki argümanlarıyla ilgili haberler, Hürriyet Gazetesi’ne saldıran kümede yer alan AKP milletvekili hakkındaki haberler, TRT İzmir Radyo Müdürü hakkındaki haberler, TCDD’nin Yüksek Süratli Tren ihalesindeki rüşvet argümanları hakkındaki haberler başı çekti. Faal Haber ve Kızılbayrak haber siteleri, eylül ayında da erişime engellendi. Derneğin web sitesindeki içeriklere de engelleme getirilirken birtakım içerikler de silindi.”
Utku Çakırözer, raporla ilgili değerlendirmesinde, “Türkiye’de gazeteci dövülüyor, gözaltına alınıyor, engelleniyor. Hatta silah çekiliyor, vefatla tehdit ediliyor. Gazetecilerin çalışma şartlarını güzelleştirmesi gereken bu iktidar ise baskıyı, sansürü artıracak maddelerle Meclis’e geliyor. Sözü nedeniyle yurttaşları mahpusa atacak düzenlemeler getiriyor. Basın ve milyonlarca vatandaşımız üzerindeki baskıyı sansürü daha da artıracak bu yasanın bu halde Meclis’ten geçmesine müsaade vermeyeceğiz” dedi.
