Çanakkale Savaşları’nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası’nda bir asır sonra onarım çalışmalarıyla ayağa kaldırıldı. Çanakkale Boğazı’nı geçmek isteyen itilaf devletlerin 3 Kasım 1914’te birinci bombaladığı yer olan ve birinci şehitlerin verildiği Seddülbahir Kalesi’nde sergilenen o devrin savaş gereçleriyle 108 yıllık savaşın izleri yaşatılıyor.
IV. Mehmet’in Hadice Turhan Sultan tarafından yaptırılan Kale 17. Yüzyıl kalesidir. Tarihin en kanlı savaşları ortasında yer alan ve Mehmetçiğin kahramanlığı sayesinde ‘Çanakkale Geçilmez’ destanının yazıldığı Çanakkale Savaşları’nda, Gelibolu Yarımadası’ndaki Seddülbahir Kalesi, boğazın güvenliğinde çok kıymetli rol oynadı. 108 yıl evvel ‘yedi düvel’e karşı Mehmetçik ile bir arada karşı koyan kale, isabet eden top atışlarıyla gazi oldu.
Çanakkale Boğazı’nı geçmek isteyen itilaf devletlerinin gemilerinden atılan top mermileri ile büyük hasar alan Tarihi Gelibolu Yarımadası’ndaki Seddülbahir Kalesi, ortadan geçen bir asırlık vakit diliminde tabiat kuralları ve ilgisizlik nedeniyle ziyan gördü.
Harap haldeki kaleyi ayağa kaldırıp, açık hava müzesi haline getirmek için Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nca 2015 yılında başlatılan onarım ve etraf düzenlemesi çalışmaları tamamlandı.
Ziyaretçiler, kalenin 17. yüzyıldan bugüne kadar ki tarihi hakkında bilgilendirilirken, Çanakkale Savaşları’nın birinci şehitlerinin yer aldığı kabristanı ziyaret edebiliyorlar. Çanakkale Savaşları’nın bu kalede yaşanan kısımlarını, o devrin savaş gereçlerini, evraklarını incelenebiliyor.
Seddülbahir Kalesinde sergilenen Osmanlı asker künyeleri, Fransız cep saati, Osmanlı el bombası, Krupp topu namlu temizleme harbisi, Fransız ve Senegal asker palaları, Osmanlı mavzer süngüleri, Osmanlı süngü kını, Osmanlı palaska barutluğu, Osmanlı, Fransız ve Avustralya Asker Üniforması kol düğmeleri, mermiler ve Fransız mühimmat sandığı ile 108 yıllık savaşın izleri yaşatılıyor.
SEDDÜLBAHİR KALESİ
Çanakkale’nin Eceabat ilçesine bağlı Seddülbahir Köyü’nde yer alan, 1. derece arkeolojik-askeri-harp tarihi-kentsel sit alanında bulunan Seddülbahir Kalesi, Gelibolu Yarımadası’nın en güney ucunda bulunmaktadır. Kale, Tarihi Alan içinde yer almakta olup Boğaz’a girişte Ertuğrul (Cape Helles) ve Morto Koyları ortasında kalan burun üzerindedir.
Seddül-bahr yani ‘denizin seddi’ anlamına gelen yaklaşık 22 bin metrekarelik alanda konumlanmış kalenin Venedik akınlarına karşı 17’nci yüzyılda, Osmanlı tarihinde yaptıranı bayan olan birinci askeri yapı olma özelliği taşıması bakımından kıymetlidir.
Hatice Turhan Sultan (IV.Mehmed’in annesi) tarafından 17. Yüzyılda inşasına başlanmıştır. Kale, topoğrafik durumu nedeniyle asimetrik sistemsiz bir plan özelliğine sahiptir. Kalenin dört köşesinde birer, kuzey batı köşesinde de bir olmak üzere 5 burcu vardır. Bu burçlar birbirlerine sur duvarlarıyla bağlanmıştır. Kalede güney doğudan kuzey batıya 3 kademeli sur ile hisar peçe oluşur.
