Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM) eylül ayı açlık ve yoksulluk sonunu açıkladı. Buna nazaran dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenemek için yalnızca besin için yapması gereken harcama 7 bin 300 lira oldu. Yoksulluk hududu iğse 25 bin 252 liraya yükseldi.
BİSAM açlık sonunu TÜİK bilgileri, İstanbul Halk Ekmek, zincir market fiyatları ve doktorlar tarafından hazırlanan beslenme kalıbı üzerinden hazırladıklarını hatırlatarak şunları açıkladı:
Do¨rt kis¸ilik bir ailenin sagˆlıklı ve istikrarlı beslenmesi ic¸in aylık yapması gereken harcama meblağı Eylu¨l 2022 ic¸in 7 bin 300 liradır. Bu harcama fiyatı yalnızca besin ic¸in yapılması gereken en az fiyattır. Ac¸lık hududu u¨zerinden hanehalkı tu¨ketim harcamaları temel alınarak yapılan hesaplama sonuc¸larına go¨re ise yoksulluk sonu 25 bin 252 lira olarak gerc¸ekles¸mis¸tir.
Sagˆlıklı beslenmek ic¸in her aile ferdinin alması gereken kalori ölçüsü farklılık go¨stermektedir. Yetis¸kin bir erkegˆin sagˆlıklı ve istikrarlı beslenmesi ic¸in tu¨ketmesi gereken besinlerin aylık kars¸ılıgˆı 2.001 liradır. Bu degˆer yetis¸kin bir bayan ic¸in 1.888, 15-18 yas¸ bir genc¸ ic¸in 2.061, 4-6 yas¸ ortası bir c¸ocuk ic¸in 1.351 liradır. Sagˆlıklı bir bic¸imde beslenmenin toplam aile bu¨tc¸esine maliyeti ise 7 bin 300 lira olarak tespit edilmis¸tir. Bu meblağ so¨z konusu ailenin yalnızca besin ic¸in yapması gereken mecburî harcama meblağdır. Egˆitim, sagˆlık, barınma, egˆlence, ısınma, ulas¸ım üzere masraflar ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama meblağı 25 bin 252 liraya ulas¸maktadır.
SAĞLIKLI BESLENME İÇİN EN KIYMETLİ HARCAMA KALEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Gu¨nlu¨k harcamalarda Eylu¨l 2022’de en yu¨ksek maliyet kümesini su¨t ve su¨t u¨ru¨nleri kümesi 80.52 liralık harcama ihtiyacı ile olus¸turmaktadır. Et, tavuk ve balık kümesi ic¸in yapılması gereken en az harcama fiyatı ise 40.71 liradır. Zerzevat ve meyve ic¸in yapılması gereken gu¨nlu¨k harcama meblağı ise 45.70 liraya ulas¸tı. Ekmek ic¸in yapılması gereken harcama meblağı gu¨nlu¨k 23.41 liradır. Katı yagˆ ve sıvı yagˆ ise 16.07 liralık masraf yapılması gereken u¨ru¨n kümeleridir. Yumurta ic¸in 6.17, s¸eker, bal, rec¸el ve pekmez ic¸in ise 8,02 lira harcama yapılması gerekmektedir.
HARCAMA SEPETİNİN YAKLAŞIK ÜÇTE BİRİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Daha dar bir gruplandırmaya go¨re harcamalarda su¨t ve su¨t u¨ru¨nlerinin hissesi yu¨zde 33.1 ile en yu¨ksek hisseye sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil kümesinin hissesi yu¨zde 25.4 ile ikinci sıradadır. Zerzevat ve meyvenin harcamalar ic¸indeki hissesi yu¨zde 18.8’dir. Ekmek, makarna vb. ic¸in ise hisse yu¨zde 12.8’dir. Digˆer besin harcamalarının toplam ic¸indeki hissesi ise yu¨zde 9.9’dur.
AİLE BİREYİNE NAZARAN HARCAMA GEREKSİNİMİ
Her bir aile ferdinin sagˆlıklı beslenmesi ic¸in ihtiyaç duydugˆu besin kümesi ve alması gereken kalori ölçüsü farklılık go¨stermektedir. O¨rnegˆin tu¨ketilmesi gereken ekmek ölçüsü bayan ve erkek ac¸ısından manalı du¨zeyde farklıdır. Su¨t ve su¨t u¨ru¨nleri tu¨ketiminde 10-18 yas¸ ortasındaki bir gencin harcama ihtiyacı, yetis¸kin erkek ve bayandan fazlayken, yumurta 4-6 yas¸ kümesi ic¸in daha o¨nemlidir. Gu¨nlu¨k 243.35 liralık harcama ic¸inde en maliyetli tu¨ketim 22.49 lira ile 10-18 yas¸ ortası bir gencin tu¨ketmesi gereken su¨t ve su¨t u¨ru¨nleri ölçüsüdür. 4-6 yas¸ ortası bir c¸ocugˆun tu¨ketmesi gereken yumurta ölçüsü yetis¸kinlerden fazladır.