İktidar kanadında “seçimlere dönük taktik hamle” olarak yorumlanan Kılıçdaroğlu’nun bu çıkışı, birçok parti yöneticisi ve milletvekili için de sürpriz oldu.
CHP önderinin bu mevzuda atacağı adımı parti yetkili organlarında da paylaşmadığı; çok yakın kurmaylarıyla iki aydır üzerinde çalıştığı öğrenildi. Lakin partinin “ulusalcı” tabanında rahatsızlık yarabileceği ihtimali lisana getirilse de Kılıçdaroğlu’nun bu çıkışı, CHP’lilerden dayanak buldu.
Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarının akabinde yapılan birinci yorumlar, “Erdoğan, meydanlarda, ‘CHP iktidar olursa başörtüsü yasağını tekrar getirecek’ propagandası yapacak. Esasen şimdiden bunun iletilerini veriyor. Genel Lider bu çıkışıyla, hem muhafazakar seçmene teminat verdi, hem de Erdoğan’ın elinden çok kıymetli seçim materyalini aldı” yorumları yapılıyor.
CHP önderinin bu çıkışı, birçok partiliye nazaran sürpriz olsa da, 5-6 ay evvel kimi hukukçu kurmaylarına “başörtüsü serbestisine yasal güvence” için neler yapılabileceği konusunda görüş sorduğu da kulislere yansıyan bilgilerden.
Altılı masada yer alan Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu’nun, seçmene AKP iktidarı devrinde elde edilen başta başörtüsü olmak üzere muhafazakar bölümlerin kazanımlarının korunacağına ait bir teminat sunulması gerektiği istikametindeki görüşleri lisana getirdiği biliniyor.
O devirde CHP kurmayları Kılıçdaroğlu’nun bu mevzuda bilgi istemesini, iki başkanın vakit zaman görüşmelerde bu mevzuyu lisana getirmesi nedeniyle, “ne yapılabilir” arayışı olarak yorumladıklarını lisana getiriyorlar.
Kılıçdaroğlu’nun yasal düzenleme çıkışının kendileri için de sürpriz olduğunu belirten birtakım CHP’liler, “Genel Lider bu bahiste ne yapılabilir diye sormuştu fakat bu açıklamanın zamanlaması ve nasıl bir düzenleme olacağı konusu büsbütün kendi tasarrufu” bilgisini paylaştı.
Bu nedenle de Kılıçdaroğlu’nun salı günkü küme toplantısını yaptığı saatlerde, parti küme yöneticileri de ikisi yürütme olan üç unsurluk yasa teklifini hazırlamak için ağır bir mesai yaptı.
ERDOĞAN MYK TOPLANTISINDA ÖĞRENDİ, STRATEJİ BELİRLEDİ
Kılıçaroğlu’nun toplumsal medya hesabından açıklama yaptığı saatlerde ise Erdoğan, partisinin Merkez İdare Konseyi (MYK) toplantısına başkanlık ediyordu. Toplantı sona ermek üzereyken gelen Kılıçdaroğlu’nun “başörtüsü çıkışı” üzerine Erdoğan kurmaylarını tekrar toplayarak strateji belirledi.
AKP kurmaylarına nazaran aslında Erdoğan, 1 Ekim’de TBMM’nin yeni yasama yılı açılışında 2023 seçimlerinden sonra tekrar iktidara geldiklerinde “sivil yeni anayasa” vaadini tekrarlarken, “Türkiye’yi vesayetin, darbelerin, baskıların, zulümlerin utancından; vatandaşlarımızı kökeni, inancı, mezhebi, meşrebi, kılık-kıyafet ve kültürü sebebiyle horlanmaktan bir arada kurtardık. Yeni Anayasa’yla, bu kazanımların ahdi temelini de olması gereken hale getirmek istiyoruz” kelamlarıyla bir manada başörtüsüne “anayasal güvence” maksadına de dikkat çekmişti.
MYK toplantısında yüklü görüş, başörtüsü serbestisinin önünde yasal mani olmadığı istikametinde olmakla birlikte, Kılıçdaroğlu’na karşı “el yükseltme” kararı alındı ve kulislere yeni yasama yılının birinci küme toplantısında Erdoğan’ın “anayasal güvence” çıkışı yapabileceği duyumu yayıldı.
Erdoğan stratejisini, her ne kadar “yanlışlarını kabul etse de, Kılıçdaroğlu ve CHP’nin samimi olmadığını” gösterecek bilgi ve dokümanları kamuoyuna açıklamak üzerine kurdu.
“BAŞÖRTÜSÜ DİYE BİR PROBLEM KALMADI”
Erdoğan, yeni yasama yılının birinci küme konuşmasına epeyce hazırlıklı geldi. CHP ve Kılıçdaroğlu’nun 2008 Anayasa değişikliği dahil, başörtüsü aykırısı tavrına işaret ettiği ve “video görselleri” ile desteklediği konuşmasında Erdoğan, özel ömrü ve iktidarında başörtüsü yasağına karşı verdikleri çabayı anlattı. Kendi kızlarının da başörtüsü yasağı mağduru olduğunu belirten Erdoğan, Kılıçdaroğlu’nu artık “günah çıkarmakla” suçladı; Türkiye’nin artık başörtüsü problemi kalmadığını söyledi:
“Bugün Türkiye’nin gündeminde başörtüsü diye bir problem, verdiğimiz uğraş sayesinde artık kalmamıştır. İşin aslına bakılacak olursa genelde kılık kıyafet, özelde de başörtüsü sıkıntısı ne yasa ne de anayasa konusu olmaması gereken natürel bir haktır. Nasıl başı açık bir hanım kardeşimizin hayatın her alanında var olabilmesi için yasa ya da anayasa düzenlemesi gerekmiyorsa birebir durum başörtülü kardeşlerimiz için de geçerlidir.”
ALEVİLER İÇİN YENİ ADIM
Erdoğan konuşmasında, Alevi yurttaşlar için de yeni bir adım atılacağının işaretini verdi:
“İnşallah cuma günü Alevi kardeşlerimiz için yeni bir çalışmanın adımını atacağız. Bunların hastalıklı bir saplantı olan faşizmlerini her periyotta boyayarak yapmak istedikleri kendi bâtın iktidarlarını sürdürmektir. CHP faşizmi, yoksulluktan, geri kalmışlıktan beslenir. Senin üst seviye yöneticilerin üniversitelerde ikna odaları kurmadılar mı? Kılıçdaroğlu’nun son teklifini de bu manada bir taktik adım olarak görüyorum.”
EL YÜKSELTTİ, ANAYASAL TEMİNAT İSTEDİ
Kılıçdaroğlu’nun “taktik hamle” yaptığını savunan Erdoğan, karşı atılımla ve bir manada el yükselterek “anayasal güvence” teklifiyle karşı atak yaptı:
“Şayet bu zat, temel bir insan hakkı olan başörtüsü sorununu ülkenin gündeminden kati halde çıkarmakta samimiyse, şayet bu zat, gençlerimizin en büyük hassasiyetleri olan özgürlük alanlarından biri pozisyonundaki bu sıkıntının ahdi temelini güçlendirme kelamının arkasındaysa… Gelin tahlili yasa değil Anayasa seviyesinde sağlayalım.
Üstelik bu mevzuda elimizde, Cumhur İttifakı olarak başlattığımız teşebbüsle, Meclisimizin 2008 yılında ortaya koyduğu bir irade de mevcuttur. AK Parti ve MHP olarak o periyotta hazırladığımız 5735 sayılı Anayasa değişikliği teklifini, kamuda çalışmayı da kapsayacak formda, bu konuda aksi istikamette düzenleme yapılamayacağı, uygulamaya gidilemeyeceği açık kaydıyla birlikte tekrar çıkartalım. Zira bugün Meclis’te kolay çoğunlukla çıkan bir kanunla verilen hakkın, yarın bir öteki Meclis denkleminde tıpkı biçimde alınabilmesi mümkündür. Sıkıntıyı Anayasa seviyesine taşıdığımızda ise süreç bu kadar kolay yürüyemeyeceği için nispeten daha kalıcı, daha sağlam, daha muhkem bir iş ortaya çıkmış olacaktır. Böylelikle CHP’ye, 14 yıl sonra, üzerindeki utanç lekelerinden en azından birini temizleme fırsatı vermiş de olacağız.
Hatta bununla kalmayalım, bayanın ve erkeğin birlikteliğinden oluşan aile kurumumuzu da güçlendirerek, geleceğimize itimatla bakmamızı sağlayacak ek değişiklikler de yapalım.”
Özel: Anayasayı çiğneyen anlayışla anayasa değiştirecek halimiz yok
Erdoğan’ın bu davetinin çabucak akabinde CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, toplumsal medya hesabından “Meclis’e sunduğumuz kanun teklifimiz AKP’de rahatsızlık yarattı. Desteklememek için Anayasa değişikliği önerip öteki değişiklikler için fırsat kolluyorlar. Her gün Anayasayı çiğneyen bir anlayışla anayasa değiştirecek halimiz yok. Yeni Anayasa, yeni Meclis’in işi olacak” açıklaması yaptı.
Özel’in bu bildirisi, Meclis kulislerinde “CHP’nin anayasa değişikliğine kapıyı kapattığı” biçiminde yorumlandı. Fakat kulislerde konuştuğumuz kimi CHP milletvekilleri, “sadece başörtüsü ile hudutlu olmak üzere” bir anayasa değişikliğine dayanak verilebileceğini lisana getirdi.