CHP Toplumsal Siyasetlerden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Yüksel Taşkın ile CHP Parti Meclisi (PM) Üyesi Aylin Yaman uyumunda bugün CHP Genel Merkezi’nde “Yaşlılara Yönelik Toplumsal Siyasetler Çalıştayı” düzenlendi.
Çalıştaya, CHP’li milletvekilleri, toplumsal hizmetler, toplum sıhhati alanında çalışma yapan akademisyen, bilim insanları, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, mahallî idareler temsilcileri katıldı.
Çalıştayın açılışında konuşan Yüksel Taşkın, şöyle konuştu:
“ÇOKLU KRİZ ORTAMINI EN ÇOK YAŞLILARIMIZ DENEYİM EDİYOR”
Türkiye yaşlanan bir toplum. Yaşlı bir toplumdan çok yaşlı bir topluma hakikat giderken maalesef çoklu krizlere yakalanmış bir ülkede bu hayatın kıymetli bir evresi geçirilmek zorunda. Hepimiz için bu türlü ezalar var. Ancak çoklu kriz ortamında en çok yaşlılarımız, yaşlı bireyler deneyim etmekte.
“ÜLKEMİZDE YAŞLILAR ÇOK ÖNEMLİ KASVETLER YAŞIYOR”
Çalışma hayatı, hayatın en değerli şiddetli süreçleri daha sonra tahminen çok daha sakin, huzurlu yahut daha etkin bir hayatları olacakken, ayağı kalkıp gezecek değil de dizlerinin üstünde kalmak zorunda olan bir yaşlı portresi var. Hasebiyle çok önemli sorunlar yaşıyoruz ülkemizde ancak yaşlılar çok daha net bir halde yaşıyorlar.
“GENÇ BİR TOPLUM OLMAKLA ÖVÜNDÜK”
Türkiye 7 bölgesiyle tarımda kendi kendine kâfi olmakla övünürdü ya… Bir de genç bir toplum olmakla övünürdük. O denli bir şey yok. 2021 TÜİK bilgilerine nazaran 9,7 olmuş durumda 65 yaş ve üstü. Münasebetiyle aslında gidişat tam da bu bahsin işaret ettiği istikamette planlanmalı. Geleceğin her kademesinin planlanmasının gerektiği bir dönüm noktasında olduğumuzu düşünüyorum. Yani 8 milyon 245 bin kişi 2021 yılında 65 yaş üstüydü. TÜİK, 2025 yılında yüzde 11 civarında görüyor. 2040’ta yüzde 16,3 civarında görüyor. Alarm zilleri bu sayılarla çalıyor.
“ÖNEMLİ ISLAHATLAR DAİMA BİRİNCİ 1 YIL İÇİNDE YAPILIR”
Çocuklarla ilgili bir çalıştay yapacağız. Unsur bağımlılığının; son periyotta unsur ve oyun bağımlılığı çok ehemmiyet kazandı. Toplumsal siyasetler açısından nasıl olacak diye bir çalışmamız olacak. Kırılgan kümelerle ilgili olacak. Bütün bunlar iktidara geldiğimizde ne yapmamız gerektiği bilmemiz için yapılıyor. Hem seçim süreci hem de ondan sonraki iktidar süreci çok kritik. Dışardan bir müşahede yapayım, değerli ıslahatlar daima birinci 1 yıl içinde yapılır.
“DENETİME AÇIK OLMAMIZ GEREKİYOR”
“EMEKLİLİK SİSTEMİ FECİ DURUMDA”
Türkiye’de süratle yaşlanan ve çok önemli sıkıntılarla karşılaşan bu kısmın en değerli sorunu nedir diye sorduğumuzda; kimileri toplumsal güvenlik sistemine, sıhhat sistemine, emeklilik sistemi… Emeklilik sistemi feci durumda. Bir arkadaşımız, ismi Umut olsun. Üniversiteden çıkıp iş piyasasına girdiğinde bugünkü şartlarda emekli olması imkansız. Yeni dünyada çok önemli bir risk var. Ancak o arkadaş prim ödemediğinde ondan sonraki jenerasyonlar külfetli. Şu andaki emeklilerin skandal seviyesinde maaşlar almasının nedeni de vaktinde bu dengeyi oturtamamamız.
Bugün ‘Yaşlı Dostu Kent’ kavramı üzerinden mahallî idare masası da oluşturduk. Seçici olmak zorundaydık. 40’ın üzerinde kent bu hususta düzgün işler yapıyordu. Çok güçlü bir dinamizm var. Devletin vazifesi o dinamizmin önünü açmak, denetlemektir. Planlamak lazım. TÜİK’in kendi hesaplarına nazaran yaşlılarımızın yüzde 17’si fakir görünüyor. Aslında hayatın belirli basamaklarından geçen, çalışma hayatından geçen emekli olan şahısların bu kadar yoksulluk üretmesi başlı başına vahim bir durum. Yaşlı bayanlar çok daha fakir. Buna bir de çalışan ve emekli yoksulluğu kavramlarını eklemek zorundayız.
“13 MİLYON 800 BİN KİŞİ”
Emekli, dul ve yetim maaşı alanlar 13 milyon 800 bin kişi. Önemli bir sayı. SGK’ya soruyoruz, emekli maaşı alanların kaçı minimum fiyatın altında alıyor. Yanıtlamıyorlar. Çalışan yoksulluğu o kadar önemli bir boyuta ulaşmış ki SGK o bilgileri bizimle paylaşmıyor. Demokrasiler tartışma ve planlamanın özü bilgi paylaşımındadır. Bizim Aile Takviyeleri Sigortası projemiz var. Aslında kozmik vatandaşlık gelirinden esinlenen bir yaklaşım. Bizim planlarımız 4 milyona yakın haneyi kapsamakken 6 milyona kadar bu iş gidebilir. Hane diyorum bu da toplumun yüzde 30’u ediyor.
Biz bir toplumsal hizmetler ihtilali yapmak istiyoruz. İhtilal lafını inadına kullanıyorum. Fark yaratacaksak burada yaratacağız. Bakım emeği eksenli bir toplumsal hizmetler ihtilali düşünüyoruz. Genel Liderimiz bunu ayrıntılandırıyor. Her aile doktorunun olduğu yere bir toplumsal hizmetler uzmanı, ki 25 bin ediyor sanırım. Atanamayan değil, atanmayan mezunların değerli bir kısmı ideolojik nedenlerle atanmıyor. Biz bu bakım emeğine çok sayıda genç ve bayan arkadaşımızı istihdam edeceğiz. Yarım milyonluk bu türlü bir alan olacağını düşünülüyor.
Kaynak nerede? Mahallî idareleri de faal bir formda kullanırsak bu hususta alanı açar düzgün denetlersek bu türlü bir istihdam olur. Bu türlü tezlerimiz var. Bu ülkenin bekçiye, polise gereksinimi olabilir lakin gereksiniminden fazla bekçi, polis istihdam edeceğimize toplumsal hizmetler uzmanı istihdam edelim diyoruz. Zira biz toplumsal demokrat bir partiyiz.
“17 MİLYON MESKEN KADINI”
Kadın istihdamını artırdığında, ülkemizde 17 milyon konut bayanı var. 15 ile 17 milyon ortası mesken bayanı bu beşerler esasen edilgen bir hayata önemli olarak sürüklenmiş. Konut genci… 17 milyonun meskende oturduğu hangi faal yaşlanma. Maddiyatınız güçlü olsa bile faal yaşlanma burada sekteye uğrar.”
Çalıştayda konuşma yapan Parti Meclisi Üyesi Aylin Yaman, şunları söyledi:
“2003 yılında başlayan sıhhatte dönüşüm programının sancılarını yaşıyor şu anda sıhhat sistemi. Yaşlılarımız bu mevzuda en fazla yara alan kümelerden bir tanesi. 2003 yılında başlatılan bu programda sonunda geldiğimiz kışkırtılmış sıhhat talebi dediğimiz bu süreçle 2019 yılının sonunda Türkiye’de her kesin yılda 9,8 kere bir sıhhat işletmesini ziyaret ettiği bunun da 6,3’ünün ikinci ve üçüncü basamak olduğu geri kalanın 3 küsurluk kısmının birinci kısma ilişkin olduğu bir nizamda yaşıyoruz. Gözetici hekimlik, sıhhatte en fazla yara almış kısımdır. Esirgeyici hekimlik yara aldığı vakit toplumdaki kırılgan kümeler da bundan nasibini alıyor. 65 yaş üstü küme da en mustarip kümelerden bir tanesi.”
AKP iktidarını eleştiren Yaman, “İktidarın temel yaklaşımı toplumları yardımla beslemek, yardımlarla götürmek. Şu anki korkutmalarını da CHP geldiğinde bu yardımların kesileceği üzerine kurgulanmış. Halbuki biz yaptığımız yardımlarla değil, yardıma gereksinimi olmayan insan sayıysa gurur duymayı tercih ediyoruz. Bu bizim bir göstergemiz olacak” diye konuştu.