Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Özcan Purçu, Sayıştay’ın 2021 Kontrol Raporları üzerinden hükümete yüklendi. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün Sayıştay raporlarına yansıyan adapsız ihalelerini TBMM gündemine taşıdı.
“KURUM DIŞI ALTIN BASIMI GELİRLERİ, KAYITLARA İŞLENMEMİŞ”
“Sayıştay bulguları ortada; Darphane Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılması gereken ihaleler direkt alım usulüyle gerçekleştirilmiş. Bir bütün olarak verilmesi gereken işler modül kesim bölünerek ihale kanunu dışına çıkartılmış. Yetkililer bununla da yetinmemiş kurum dışında yaptırılan altın basımlarına ait gelirler muhasebe kayıtlarına işlenmemiş” diyen Purçu açıklamasının devamında şu sözler yer aldı:
“Devlete olan itimat ve saygınlığın sembolü olan kurumları korumak hepimizin vazifesidir. Fakat devletin para bastığı kurum; ihale usulsüzlüğü yaparak birkaç şirkete peşkeş çekiliyorsa; altın gelirleri kurum ziyana uğratılarak kayda alınmıyorsa; akla darphanemi yoksa ranthane mi sorusu geliyor?”
“DARPHANE, KAMU İHLALE KANUNU’NA İHANET ETMİŞ”
Konuyu TBMM gündemine taşıyan Purçu’nun Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde şu görüş ve sorular yer aldı:
- “4734 sayılı Kamu İhale Kanunu “Doğrudan temin “başlıklı 22. Unsuruna nazaran; büyükşehir belediyesi hudutları dâhilinde bulunan yönetimlerin 01.02.2021-31.01.2022 periyodu için 121.405,00 TL’yi, öteki yönetimlerin 40.443,00 TL’yi aşmayan gereksinimlerin alımı ilan yapılmaksızın direkt temin ile karşılanabilir” denilmektedir.
- Yine birebir kanunun “Temel İlkeler” başlıklı 5. Unsuru ise; yapılacak ihalelerde ortalarında kabul edilebilir doğal bir temas olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve üretim işlerinin bir ortada ihale edilemeyeceği ve eşik bedellerin altında kalmak maksadıyla mal yahut hizmet alımları ile üretim işlerinin kısımlara bölünemeyeceği tabir edilmiştir.
- Sayıştay Raporu’nda yer alan bilgilere nazaran; Darphane İdaresi Kamu İhale Kanunu Kapsamında gerçekleşmesi birtakım alımları; açık ihale yapmamak için, parçalayıp, bölmüş bu yolla ihale kanunu dışına çıkartarak direkt teminle gerçekleştirmiştir.
- Yine Sayıştay raporlarında yer alan değerlendirmelere nazaran; Darphane idaresi kurum dışında yaptırdığı altın basımından elde etiği gelirleri de muhasebe kayıtlarına yansıtmamış; üstelik bu meblağlar Hazine Bakanlığına da göndermemiştir. Bu yolla hem birileri haksız çıkar sağlarken; kamu ziyanına da yol açılmıştır.”
“DARPHANE’NİN 5’Lİ ÇETESİ KİM?”
CHP’li Purçu verdiği önerge ile kurumun açık ihale yapmamak için böl-parçalama metodu direkt alım yaptığı 5 şirket bilgisini sorarak; kurumun prestijine ve saygınlığına gölge düşüren yöneticilere bir yaptırım olup olmayacağını da sordu.
Purçu, Darphane’nin ranta kurban gittiğini; kurumda bu kararı alan yöneticilere misyonu makûs kullanmadan ötürü soruşturma açılıp açılmadığının yanıtını istedi.
BASILAN ALTIN PARALARI NEREDE?
Darphane idaresinin dışarıya yaptığı altın basımı işlerinden elde ettiği paraları muhasebe kayıtlarına almadığı üzere Hazine’ye de göndermediğini belirten Purçu; bu yolla hem birlerinin haksız yarar sağladığını hem de kurumun kamu ziyanına uğradığını vurguladı.
Purçu, Bakan Nebati’nin şu sorulara cevap vermesini istedi:
-
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunda belirtilen ve Sayıştay tarafından tespit edilen; açık ilan adabı ile yapılması gereken ihalelerin direkt temin tarzı ile yapılmasının münasebetleri nedir?
- 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunda belirtilen ve Sayıştay tarafından tespit edilen; açık ilan yordamı ile yapılması gereken ihalelerin direkt temin le yapmak için “parçala, böl “usulü ile yapılması karar veren yetkililer hakkında açılan idari ve isimli soruşturma var mıdır? Hangi kamu vazifelileri hakkında süreç yapılmıştır? Sonuçları nelerdir?
-
Sayıştay raporunda belirtildiği üzere; kısımlara bölünerek, direkt temin adabı ile mal alımı yapılan şirketler hangileridir? Bu şirketlere direkt alım yolu ile yapılan alımların yaptırılan iş ve süreçlerin toplam fiyatı nedir?
- Bu firmalar hangi nitelikteki mal alımlarını gerçekleştirmiştir? Şirket bazında alım bedelleri ne kadardır?
-
Sayıştay raporunda belirtildiği üzere; kısımlara bölünerek mal alımı yapan 5 şirket hangi kriterler temel alınarak seçilmişlerdir? Darphane kurumundaki hangi yetkililer tarafından bu firmalara olur verilmiştir?
- Darphane tarafından dışarda yapılan altın basım işinden elde edilen gelirin kurum muhasebe kayıtlarına yansıtılmamasının münasebetleri nedir?
-
Darphane tarafından dışarda yapılan altın basım işinden elde edilen ve kaydı yapılmayan fiyat ne kadardır?
- Darphane tarafından dışarda yapılan altın basım işinden elde edilen gelirin kurum muhasebe kayıtlarına yansıtılmaması sonucu oluşan; kurumu ziyana uğratan ve gelir kaybına sebebiyet veren şahıslar hakkında soruşturma süreci başlatılmış mıdır?
-
2014 – 2021 yılları ortasında altın baskı gelirinin kaydının yapılmaması ve yanlışın düzeltilmemesinin münasebetleri nedir? Bu yolla hangi bilgiler gizlenmek istenmiştir?
