Toplumsal konulara dikkat çeken ‘Bedenin Mücadele Alanındır’ sergisi açıldı

Agah Uğur’un toplumsal ve entelektüel hassaslıkla oluşturduğu, geleceğe, geçmişe ve bugüne ait birçok farklı soruyu barındıran özel koleksiyonu, yaşadığı topluma ve vakte sırt çevirmeyen, geniş bir perspektiften bakıyor. Uğur, Türkiye’den şimdiki sanatkarların farklı devirlerine ilişkin yapıtların yanı sıra yakın coğrafyalardan kıymetli sanatkarların yapıtlarına de yer verdiği geniş spektrumlu bir dünya kuruyor. Gereçle sonlandırılamayan, objesi olmayan bir yapıttan, büyük bir enstalasyona, çizimden neona ya da metaverse’deki bir NFT’ye kadar çeşitlilik gösteren eserler, Altındere’nin bıçak sırtında dans etmeyi seven yaklaşımıyla yan yana geliyor.

TOPLUMSAL MEVZULARA HASSAS OLDUM

Agah Uğur, “Bedenin Gayret Alanındır” standı ile ilgili yaptığı açıklamada şu kelamlara yer verdi:

“80’li yıllarda İngiltere’de yaşadığım devirde çağdaş sanatla olan tanışıklığım Türkiye’ye döndükten sonra vaktin tuval üzerine soyut yağlıboya yapıtlarını almaya başlayarak bir adım öteye geçti. O devirde kavramsal bir yaklaşımdan uzak imkanlarım ölçüsünde beğendiğim yapıtları alıyordum. 2000’li yılların başlarında İstanbul sanat etraflarında yaşanan değişimle birlikte çağdaş galerilerin açılması, müzayedelerin artması, sanata olan bakışı da değiştirdi ve sanat yaygın bir formda alınıp satılabilen bir alan haline geldi. Bu değişim benim o vakte kadar ilgi duyduğum soyut fotoğraftan uzaklaşmama sebep oldu.

Sanat yapıtlarında estetik tesirden daha çok kavramsal mana aramamız gerektiğine inandım. 2008 Aralık ayında sanatta öteki bir seyahat yapmaya karar verdim. Bir süre durdum, dinledim, okudum, araştırdım, güvendiğim insanlara danıştım. Sonuçta de çağdaş kavramsal sanatın globalleşme, siyaset, cinsiyet, kültür farklılıkları üzere toplumsal bahislere farklı bakan sanatçı ve yapıtları ile yeni bir seyahate çıktım. Bu seyahatin birinci adımı 2009’un başlarında o günkü ismiyle Outlet Galeri’de Azra Tüzünoğlu ile tanışmam oldu. Azra ile galeride sanatçı portföyünün üzerinden giderken galeriye Halil’de geldi ve o vakitten beri dostluğumuz devam ediyor. Bu devrin başlarında toplumsal hususlara ehemmiyet veren, sesini duyurmak isteyen, çok özgün işlere imza atan idealist diye tanımlayabileceğim birçok çağdaş sanatçı ve onlara takviye veren yeniden idealist galericilerin varlığını keşfettim.

Daha sonra görüntü sanatına özel ilgi duymaya başladım. Sosyopolitik yapıtlarda bildirisi beğenilen ve katmanlı bir öykü yazarak vermek değerli ve görselliği ve senaryo yazma farklılığı ile görüntü sanatı bunu çok faal yapabiliyor. Vakit içinde oluşan bilgi, görgü ve kendime itimat ile görüntü sanatında yabancı sanatkarlar ile de ilgilenmeye başladım ve bu sayede zati dar bir etrafı olan bu alanda beni besleyen ve gururlandıran birçok hoş anım oldu. Yurt dışında panellere davet edildim, heyet üyelikleri yaptım, enteresan koleksiyonerlerle dostluklarım oldu. Seyahatim emsal tutku ve odakla devam ediyor. Kısaca özetlemek gerekirse ben toplumsal hususlara hassas oldum. Mesleğim boyunca 15’in üzerinde STK’nin idare konseyinde yer aldım. Sanatta da aklıma ve ruhuma yakın olduğu için eleştirel, sosyopolitik, kavramsal sanatçı ve yapıtlara odaklandım.

BU TİP SANATIN TOPLUMLA BULUŞTURULMASI GEREKTİĞİNE İNANIYORUM

Uğur açıklamasının devamında, “Bakıldığı vakit pek anlaşılamayan, lakin anlatılınca aktif bir bildirisi olan sanat beni heyecanlandırıyor, zira bu sanat düşündürtüyor, kışkırtıyor, tarihi hususlar yahut günümüz sorunlarına diğer bir formda bakmamıza yardımcı oluyor. Bilhassa bu tip sanatın toplumla buluşturulması gerektiğine inanıyorum. Aslında sanatın hepsi paylaşılmalı, zira sanatçı sesini duyurmak, kaygısını anlatmak için sanat yapıyor. Eser toplumun önüne çıkmazsa sanatçı gayesine ulaşmamış oluyor. Bu sebeplerden ötürü koleksiyonumun paylaşılmasını önemsiyorum, hatta birazda vazife olarak görüyorum. Çağdaş sanatkarlar çok zeki, toplumun bir adım önünde beşerler. Sanatın konuşulmayan hususları anlatabilen bir alan olduğunu düşünürsek küresel bazda birçok ülkenin beraberce yaşadığı problemleri sanatçı gözüyle ve onların rengiyle sanatseverlere aktarmada benim de hissem olması beni memnun ediyor.

Bedenin Uğraş Alanındır’a gelirsek, koleksiyondaki eserler biraz sıra dışı, herkesin para verip almayacağı eserler ancak bir ortaya gelince bu bahsettiğim izleyiciyi etkileme ve farklı bir biçimde düşündürme vazifesini âlâ yapıyorlar diye düşünüyorum. Bu türlü süper bir binada ve Bienal’den ötürü çok yabancı sanatseverin İstanbul’a geldiği bir periyotta bu sergiyi yapabilmenin bir baht olduğunu hissettim. Bu misyonu kim üstlenebilir diye düşündüm ve dostluğumuzdan öte, sıradışılığından ve her vakit bir adım önde olmasından gurur duyduğum, vaktinde çok hoş bağımsız stantların küratörlüğünü de üstlenmiş olan sanatçı Halil Altındere aklıma geldi. Onun da kimi kaideleri oldu lakin beni kırmadı ve inanılmaz süratli bir halde sergiyi ortaya çıkarttı. Kendisine ve emeği geçen stant grubumuza teşekkür ediyorum” dedi.

YAKIN PERİYODA TANIKLIK EDİYOR

Bedenin Gayret Alanındır standının küratörlüğü üstlenen Halil Altındere stant ile ilgili yaptığı açıklamada şu kelamlara yer verdi:

“2002’den 2010’a dek farklı yerlerde ve epey kalabalık iştirakli beş standın küratörlüğünü üstlenmiştim. Son hazırladığım sergiden bu yana 12 sene geçti. Bu süreçte, Türkiye’de şimdiki sanatına odaklandığım kitaplar hazırladım ve sanatçı olarak kendi işlerime ağırlaştım. Küratörlüğe orta verdiğim o periyotta her şey çok değişti. Hem sanat dünyası hem Türkiye, kültürel ve sosyoekonomik olarak başkalaştı. 2010 İstanbul mucizesinden bahsedildiği, tüm ilginin Türkiye’ye ve bu toprakların sanatına ağırlaştığı bir periyottan sonra şimdiki sanatta bahisler, şahıslar ve kurumlar farklılaştı. Koleksiyonerlerin önemli bir biçimde aktüel, çağdaş sanat yapıtı almaya karar verdiği bir periyoda denk geliyor. Bu devirde tanıştığım dört isimden biri olan Agah Uğur, gençler için daima bir dayanak, bir itici güç oldu. Bağımsız sergilerimde bir telefonla dayanak oldu.