Suikast sonucu hayatını kaybeden eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe için başşehir Tokyo’da resmi cenaze merasimi düzenlendi. Merasimde konuşan Japonya Başbakanı Fumio Kishida, “Şinzo Abe muvaffakiyetleri ile hatırlanacak” dedi.
Japonya’nın Nara kentinde seçim konuşması yaparken suikasta uğrayan ve hayatını kaybeden eski Japonya Başbakanı Şinzo Abe, başşehir Tokyo’da düzenlenen resmi merasimle son seyahatine uğurlandı. Başkentte Budokan Kapalı Spor Salonu’nda gerçekleştirilen merasim öncesinde 20 bin polis ağır güvenlik tedbirleri alırken, Abe için resmi cenaze merasimi düzenlenmesine karşı çıkanlar merasim alanı yakınında protesto gösterisi düzenledi. Abe’ye hürmet için çiçek bırakmak isteyen sivillerin ziyaretine açılan merasim alanı yakınındaki Kudanzaka Parkı girişinde ise uzun insan kuyrukları oluştu.
Japon siyaset ve iş dünyasından 3 bin 600, 218 ülke ve bölge ile memleketler arası tertipten 700 kişi olmak üzere 4 bin 300 kişinin katıldığı merasimde, imparatorluk ailesinin 7 üyesi de hazır bulundu.
Türkiye’yi ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil etti. Japonya Baş Kabine Sekreteri Hirokazu Matsuno’nun yaptığı açılış konuşması ile başlayan merasimde Japon Ulusal Marşı okundu ve Abe için hürmet duruşunda bulunuldu. Abe’nin hayatı ve siyasi muvaffakiyetlerini anlatan bir görüntünün gösterildiği merasimde, Japonya Başbakanı Fumio Kişida da Abe için anma konuşması yaptı.
“ŞİNZO ABE MUVAFFAKİYETLERİ İLE HATIRLANACAK”
Kişida, Abe’nin suikast sonucu hayatını kaybetmesinden derin keder duyduğunu belirterek, Abe’nin ailesine ve sevenlerine başsağlığı diledi. 29 sene evvel Abe ile birebir yıl meclise seçildiklerini hatırlatan Kishida, Abe’nin yıllar uzunluğu süren siyasi başarılarından övgüyle kelam etti. Siyaset dünyasında Abe ile omuz omuza uğraş ettiklerini kaydeden Kishida, Abe’nin “Sadece güvenlik ve diplomaside değil, tıpkı vakitte iktisat ve toplumsal güvenlik alanlarında da yorulmadan çalıştığını” vurguladı. Abe’ye ithafen “Modern Japonya tarihinde en uzun müddet iktidarda kalan başbakan oldunuz. Ancak tarih sizi misyon sürenizden çok başarılarınızla hatırlayacak” diyen Kishida, “Eminim ki Japonya ve dünyadaki birçok insan, ’Başbakan Abe’nin günleri’ ve ’Başbakan Abe dönemi’ üzere şeyler söyleyerek sizi özleyecektir” sözlerini kullandı.
Törende, Abe’nin sağ kolu ve halefi olan eski Japonya Başbakanı Yoshihide Suga da Abe’nin arkadaşları ismine bir konuşma yaparak, başsağlığı dileklerini sundu.
RESMİ MERASİM KARARI REAKSİYON ÇEKMİŞTİ
Japonya’da hükümet, suikast sonucu hayatını yitiren Abe için 27 Eylül’de Tokyo’daki Budokan Kapalı Spor Salonu’nda resmi cenaze merasimi düzenleneceğini açıklamış, yaklaşık 11.5 milyon dolarlık masrafın devlet bütçesinden karşılanacak olması kamuoyunun birtakım bölümlerinin reaksiyonuna neden olmuştu. Eski başbakanlar için resmi cenaze merasimi düzenlenmesini gerektiren bir anayasa kararı bulunmadığına dikkat çeken muhalif kısımlar, ülkenin çeşitli yerlerinde şovlar düzenleyerek kararı protesto etmişti. Japonya hükümetinden bahisle ilgili daha evvel yapılan açıklamada ise “Ülkenin en uzun mühlet misyonda kalan başbakanı olan Abe, başkalarından farklı liderlik hünerleri sergilediği ve bir dizi önemli iç ve memleketler arası sıkıntının üstesinden gelmek için ağır sorumluluklar üstlendiği için bu karar alındı” tabirleri kullanılmıştı.
İKİNCİ OLDU
Japonya tarihinde eski bir başbakan için düzenlenen tek resmi cenaze merasimi, 2. Dünya Savaşı sonrası geçiş devrinde başbakanlık yapan Shigeru Yoshida için gerçekleştirilmişti. Bir öteki Eski Japonya Başbakanı Yasuhiro Nakasone’nin cenaze merasimi ise 2020’de kabine ve Liberal Demokrat Parti (LDP) tarafından ortaklaşa düzenlenmişti. Hükümetin, merasim maliyetinin yarısı olan 698 bin dolarlık masrafı üstlendiği kamuoyuna yansımıştı.
SUİKAST DÜNYAYI ŞOKE ETMİŞTİ
Seçim konuşması yaptığı Nara kentinde 8 Temmuz’da silahlı hücuma uğrayan Abe, tüm müdahalelere karşın kurtarılamamıştı. Abe’nin katil zanlısı ise, cinayeti annesinin iflasından sorumlu tuttuğu Birleşme Kilisesi isimli bir dini kümeye Abe’nin dayanak verdiğine inandığı için işlediğini söylemişti. Suikast, dünya gündemini uzun mühlet meşgul etmişti.
EN UZUN VAZİFEDE KALAN BAŞBAKANDI
2019 yılında vazifesinde 2 bin 887 güne ulaşarak Japonya’nın en uzun müddet vazifede kalan başbakanı unvanını elde eden Abe, sıhhat sıkıntıları nedeniyle başbakanlık misyonunu bırakmasının akabinde iktidardaki LDP’de (Liberal Demokrat Parti) siyaset yapmayı sürdürmüştü. Abe, partinin ağır toplarından biri olarak biliniyordu.