Mikroplarla birinci müsabaka vakti ekseriyetle nispeten daha steril mesken ortamımızdan çıkıp daha kalabalık ve mikroplarla haşır neşir olunan kreşler ve okul ortamı oluyor. Kulak, Burun, Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Op. Dr. Ziya Bozkurt, bu nedenle okul periyodunda çocukların sıklıkla boğaz, kulak ve sindirim sistemi enfeksiyonları geçirdiğini söyledi. Okul çağında çocuklarda en sık; geniz eti ve bademcik sorunları, kulak sorunları, burun ve sinüslere bağlı meseleler ve ses sorunlarıyla karşılaşıldığı bilgisini verdi.
Bu periyodun çocukların fizikî ve akademik gelişimleri açısından ehemmiyet taşıdığına dikkat çeken Op. Dr. Ziya Bozkurt, tedavide yaşanabilecek gecikmelerin yaşanabilecek gelişimsel gecikmeler ve bozuklukların çocuğun ileriki hayatında kalıcı izler bırakabileceğine işaret etti.
KRONİK HASTALIĞI OLAN ÇOCUKLAR DAHA SIK HASTALANIYOR
Her çocukta bu enfeksiyonların birebir oranda görülmediğini, bunun için hem yapısal hem çevresel etkenlerin kıymet taşıdığını söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi’nden Op. Dr. Ziya Bozkurt, bahisle ilgili şu bilgileri verdi:
“Örneğin gebelikte, doğum sırasında yahut sonrasında sorun yaşayan çocuklar, anne sütünün gereğince almayan bebekler, alerjik yapıda olanlar, kronik hastalığı olan çocuklar yaşıtlarına nazaran daha sık hastalanır. Başka taraftan çevresel faktörlerin de burada rol oynadığı biliniyor. Örneğin beslenme alışkanlıkları, kalabalık yerlerde yaşama ve kreş, okul ortamı; antrenman yapma, gereğince güneş ışığına maruz kalma üzere faktörlerde bağışıklık sistemini etkileyerek çocuklar ortasında farklılık yaratmaktadır.”
GENİZ ETİ VE BADEMCİKLERİN BÜYÜMESİ FARKLI SIKINTILARA DA NEDEN OLABİLİR
Geniz etinde büyüme olmasının çocuğun teneffüsüne da mahzur olabildiğini ve bunun yanında farklı sıhhat problemleri için de yer oluşturabildiğini hatırlatarak Op. Dr. Bozkurt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu durum ayrıyeten kulak ve sinüslerin içinde oluşan sıvıların boşalımını bozarak sorunlara yol açar. Bu çocuklarda işitme kayıpları, horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları oluşur. Ağızdan teneffüs ortodontik bozukluklar, yüz gelişiminde bozukluklar ve konuşma bozukluğuna yol açabilir.”
HER GENİZ ETİ SORUNU YAŞAYAN ÇOCUĞA CERRAHİ GEREKİR Mi?
Her çocukta geniz eti bulunmakla birlikte bilhassa 4-5 yaşlarda kreş ve okula başlangıç kademesinde karşılaşılan enfeksiyonlara bağlı olarak bu dokuların büyüyüp belirginleştiklerini hatırlatan Op. Dr. Bozkurt, ileri yaşlarda küçülme eğilimi gösterdiklerini söyledi.
Hangi durumlarda çocuklara cerrahi teşebbüs gerektiği konusunda ise Op. Dr. Bozkurt şunları anlattı:
“Eğer geniz eti müdafaa fonksiyonlarını yerine getiremeyip kendileri enfeksiyon üretir hale gelerek devamlı sinüzit yahut orta kulak enfeksiyonlarına ve buna bağlı işitme kayıplarına sebep oluyorsa, geniz etinin büyüklüğü burundan teneffüse pürüz oluşturarak devamlı ağızdan solumana ve buna bağlı horlama, yahut apne dediğimiz uykuda nefessiz kalma üzere önemli problemler yaratıyorsa; yahut yeniden devamlı ağız teneffüsüne bağlı çene ve diş yapısında bozulma izleniyorsa bu durumda cerrahi tedavi yani geniz etinin alınması planlanmalıdır.”
TEDAVİ EDİLMEZSE YAPISAL SORUNLARA NEDEN OLABİLİR
Bu sorunun tedavi edilmemesi durumunda çocuğun akademik muvaffakiyetinin etkilenebileceği üzere birtakım yapısal sorunlara de neden olabileceğini anlatan Op. Dr. Bozkurt, “Geniz eti büyüklüğüne bağlı horlama ve apne şikayeti olan çocuklar gece uykularını tam olarak alamadıkları için gelişim gerilikleri, dikkat dağınıklıkları izlenebilir; şayet işitme kaybı gelişmişse bu çocuklarda derslerde ve toplumsal hayatlarında gerilemeler ve buna bağlı olarak da okul muvaffakiyetinde düşmeler gözlenebilir. Öteki taraftan geniz eti büyüklüğüne bağlı devamlı ağız teneffüsü alt çenenin küçük kalması ve buna bağlı ortodontik bozukluklar, yüz gelişiminde bozukluklar ve konuşma bozukluğuna yol açabilir” diye konuştu.
“BADEMCİKLER İÇİN İLAÇ TEDAVİSİDEN KARŞILIK ALINAMIYORSA CERRAHİ DÜŞÜNÜLMELİ”
Okul çağı çocuklarında en sık karşılaşılan bir öteki sorun olan bademcik enfeksiyonlarında ise öncelikle antibiyotik tedavisiyle başlandığını söyleyen Op. Dr. Bozkurt, ilaç tedavisinden yarar görülmemesi durumunda cerrahiye başvurulduğunu söyledi. Ameliyata karar verme kademesinde kimi kriterlerin değer taşıdığını anlatan Op. Dr. Bozkurt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bahsettiğimiz kriterlerin kimileri daha kesin kriterler olarak kabul edilir iken örneğin apne dediğimiz uykuda nefessiz kalma yahut çene ve diş yapısında kalıcı bozulmaları üzere; sık tekrar eden bademcik enfeksiyonları, Difteri (Kuşpalazı) mikrobu taşıyıcılığı ve bademcik iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı yahut sinüzit atağı geçirilmesi üzere durumlarda izafî kriterler kabul edilir. Her bir çocuk dikkatlice kıymetlendirilerek bu kararın ferdî olarak verilmesi gerekir.”
ÇOCUKTAKİ İŞİTME SORUNU ORTA KULAK ENFEKSİYONU İÇİN UYARICI OLABİLİYOR
Sorunlu bir gebelik yahut doğum, geniz eti büyüklüğü, çocukta alerjik bir yapı olması, kalabalık ortamlar (okul kreş gibi) ve buna bağlı sık üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirmeleri, beslenme alışkanlıkları, yaşanılan meskende sigara içilmesi üzere birçok etken çocuklarda orta kulak enfeksiyonlarına neden olabiliyor. Bilhassa küçük çocuklarda epey sık görülen bu durumun tedavi edilmediği taktirde kulak zarında kalıcı hasar bırakabildiğine işaret eden Op. Dr. Bozkurt, kelamlarına şöyle devam etti:
“Hastalık kendisini ağrı ateş yahut kulak akıntısı ile gösteren akut formda olabileceği üzere, bilhassa işitme sorunları ile kendini gösteren ateş yahut ağrının olmadığı daha sinsi ilerleyen seröz otitler olarak da izlenebilir. Bu hasta kümesinde bilhassa işitsel şikayetler ön plandadır. Anne babanın söylediklerini tekrarlatma, televizyon sesini fazla açma, çağrıldığında yanıt vermeme üzere şikayetler görülebilir. Şayet tedavi edilmezlerse hem çocuklarda toplumsal ve akademik gelişmede geriliğe sebep olurlar hem de orta kulak ve kulak zarında kalıcı hasarlar bırakabilirler. Bu yüzden bazen bu tablo uzadığında ve kalıcı sorun yaratma telaşı oluştuğunda yahut akut enfeksiyonlar sık tekrarlamaya başladığında kulaklara parasentez ve ventilasyon tüpü uygulaması üzere cerrahi seçenekler yapılmaktadır. Bilhassa orta kulak iltihabı için risklerin varlığı durumunda Aileler bu sebepler varlığında çocuklarını daha yakında izlemeliler işitmeyle ilgili en ufak bir kuşkuda televizyonun sesini çok açma yahut televizyonu yakından izleme, derslerde öğretmenin söylediklerini duyamama üzere durumlarda vakit geçirmeden bir KBB muayenesini yaptırmaları gerekir.”
SES KISIKLIĞININ EN DEĞERLİ NEDENİ NODÜLLER
Okul çağı çocuklarında görülen kronik ses kısıklığının nedenleri ortasında ses teli nodüllerinin (vokal nodül) geldiğine işaret eden Op. Dr. Bozkurt, “Ses teli nodüllerinin en sık sebebi çocuğun yüksek sesle konuşma ve birden fazla vakit bağırma alışkanlığının olmasıdır. Ses tellerinin endoskop ile muayenesinde nodüllerin görülmesi ile teşhis koyulur. Ekseriyetle konuşurken bile yüksek sesi tercih eden bu çocukların tedavisinde en değerli nokta çocuğa ses hijyenini öğretmekten geçer. Gerekli durumlarda ses terapisi verilerek tedavi edilir” sözlerini kullandı.
