Adı üstünde Anadolu, bayan daha doğrusu, altı bin yıllık bir oluşum, olduruş. Doğuran, doyuran, bağrında saklayıp koruyan, yaşatan. Hayat kuran. Başağındaki ekmek, taşındaki barınak, sevgisindeki emek ile. Her keresinden küllerinden doğan Ana Tanrıça Kibele’den başlayarak Amazonlardan Ihlamur Hanım’a birbirinden tabiat doğa günümüze el veren bayanlar. Kimi vakit masaldan mitolojiden kimi tarihten, kimi yerde kendinin efendisi kimi önder eşi, kentli köylü, kimi başına buyruk kimi sessiz susturulmuş, sevinçli kederli lakin illa ki üretmiş, öğretmiş. Ağlanacak haline bazen boş bulunup güldüğümüz ancak kesimi olmaktan daima esin alıcı bir sorumluluk, mirasçısı olmaktan onur duyduğumuz. Her biri bu topraklarda var olurken bu toprağı var etmiş olan… Güngör Dilmen’in “Ben Anadolu” oyununda ilmek ilmek işlediği, bir vakit Yıldız Kenter’in sahnesiyle devleşip yere nazaran sığmamış bu bayan, yıllar sonra öğrencisi Ayça Bingöl’ün yorumuyla var olmanın, var olabilmenin kelamını değerle söylemeyi sürdürüyor.
SANAT UZAM ALAKASINA ÖRNEK
“Ben Anadolu”, İş Sanat’ın “Antik Sahne” ismini verdiği, birincisi Patara antik kentinde, ikincisi Teos antik kentinde hayata geçirilen aktiflik serisiyle toplumsal tiyatro belleğimize özgün bir tecrübe zenginliği de katmaya başladı. Sanat eseri ile uzam münasebeti açısından çok yerinde bir seçim. Gün geceye dönerken, gökteki ay yöntem usul bir vakitlerin insan cıvıltılarıyla ömür görmüş taşların üstüne ağarken, Bingöl’ün her birini sevgiyle cana bürüdüğü belirli bayanlarla çağdan çağa geçmek ise ferdi belleğimiz için değer biçilemez tecrübeydi. Oyunun direktörü Görkem Yeltan’ın yararlandığı farklı disiplinlerden, ortama nazaran yeni ya da yabancı denebilecek araçlar ise antik bina duvarlarında hiç de göze batmadı, izlenen de izleyen de Anadolu’ydu zira. Eskiyi yeniyi harman eden, geleni de gideni de bağrında barındırabilen. Çağlar uzunluğu biçim biçim yağmalanan yeniden de bitirilemeyen Anadolu.
CUMHURİYET BAYANI OLMAK
Fazlasıyla tensel tinsel güç gerektiren performansıyla aklımızda kalan Ayça Bingöl, Patara antik kenti Likya birliği meclis binasındaki aktiflikten sonra gazetemize verdiği demeçte şunları söyledi: “Patara antik kentin içine girdiğim andan itibaren beni büyüleyen ve kendine çeken bir güç oluştu. Sahneye adım attığım an bir sihir gerçekleşti güya. ‘Ben Anadolu’ oyunu için daha hakikat bir yer olamazmış üzere, oyun sahnesini buldu üzere… Oynadığım tüm karakterlerin suretleri taşların ortasından sızdı ve tüm gece benimleydi güya… Bu tecrübesi bir oyuncu olarak yaşamamı sağlayan herkese teşekkür ederim… Değerli hocam Yıldız Kenter her manada bir Cumhuriyet bayanıydı. Onun önünde hürmetle eğiliyor, yolunu takip ediyor ve aydınlık günler için hâlâ umudumun olduğunu söylemek istiyorum.”
İş Sanat “Antik Sahne” önümüzdeki aylarda da devam edecek. Aktifliğe rezervasyonla iştirak fiyatsız. Sanata evet.
